1) ερωτησεις αντιστοίχησης
α. Απόστολοι 1. Παρουσίασαν, εξήγησαν και ξεκαθάρισαν την πίστη της
β. Μάρτυρες Εκκλησίας
2. Εντυπωσίασαν με τη λογοτεχνική τους ευφυΐα και αναδείχτηκαν σε πνευματικούς ανθρώπους
γ. Απολογητές
3. Κηρύττουν, βαπτίζουν και χειροτονούν διαδόχους, ιδρύουν τοπικές Εκκλησίες
δ. Αποστολικοί Πατέρες
4. Αυτός που σπάει τους φυλετικούς φραγμούς και προσφέρει τη σωτηρία σε όλους
ε. Χριστός
5. Υπέστησαν τους διωγμούς, το μαρτύριο και τον θάνατο για την πίστη τους στον Χριστό
6. Αυτοί που άλλαξαν την πίστη τους για να κάνουν θαύματα
7. Υπερασπίστηκαν την πίστη της Εκκλησίας, όταν αυτή πολεμήθηκε
2)
α. Απόστολοι 1. Ασκητές που αγωνίστηκαν για τα πάθη τους και την αγιότητα
β. Μάρτυρες 2. Ποίμαναν με αυταπάρνηση και αγιότητα το ποίμνιό τους
γ. Όσιοι
3. Άσκησαν τη διαχείριση σε οικονομικά ζητήματα της Εκκλησίας
δ. Προφήτες 4. Μετέφεραν το μήνυμα του Ευαγγελίου σε όλα τα έθνη
ε. Ιεράρχες 5. Έγραψαν ιστορικά κείμενα
6. Έχυσαν το αίμα τους για την πίστη του Χριστού
7. Προετοίμασαν τον δρόμο του Μεσσία
«Βασική αποστολή της Εκκλησίας είναι ............ ............. .................) Η αποστολή αυτή
.................., όπου προσφέρεται ο αγιασµός και η θεία χάρη. Έργο των ................ της Εκκλησίας
είναι να φροντίζουν για τις............... ανάγκες των πιστών και επιπρόσθετα για τις υλικές
όπου το τελευταίο είναι αναγκαίο και όσο είναι εφικτό». (υλοποιείται /
υλικές / των ποιµένων / πνευµατικές / να διδάσκει, να αγιάζει,
να ποιµαίνει)
«Η Εκκλησία ...................., αγιάζει και ποιµαίνει τους πιστούς. Οι πιστοί προσφέρουν τα ........ ........
(ψωµί και κρασί). Στη ............... ο λόγος του Θεού αναλύεται µε το............. ∆ωρεά της θείας
λατρείας είναι ο αγιασµός, η ...... ............ (τίµια δώρα / κήρυγµα / διδάσκει / θεία χάρη / λατρεία)
«Η ενότητα των πιστών στη Θεία Λειτουργία καταργεί τα όρια κάθε ατοµισµού. Αυτό φαίνεται
ιδιαίτερα όταν .................. από τον έναν άρτο και το ένα ποτήριο. Στη Θεία Λειτουργία, οι
πιστοί .................... µε τον Χριστό και ταυτόχρονα ........................................
Επιπλέον ........................... όχι µόνο για τους συµµετέχοντες στη σύναξη, αλλά και για όσους δεν
µπόρεσαν να παραστούν ακόµη και για τους εχθρούς τους». (µπόρεσαν να παραστούν /
προσεύχονται / ενώνονται / δένονται και µεταξύ τους / µεταλαµβάνουν)
15
«Στην ............ ................. η λατρευτική σύναξη ήταν συνδυασµένη µε τη και τα έργα
αγάπης. Μετά τη θεία λατρεία στον ναό, οι πιστοί ενωµένοι µε τον σύνδεσµο της και της
ειρήνης, επέστρεφαν στον κόσµο για να εφαρµόσουν όσα έµαθαν και από την τέλεση του µυστηρίου
της .............. ................. (βίωσαν / αγάπης / αρχαία Εκκλησία / Θείας Ευχαριστίας / φιλανθρωπία)
ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ
Για τη συµµετοχή στη Θεία Ευχαριστία, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η. α. κατανόηση των αναγνωσµάτων και των δρώµενων β. αυστηρή επταήµερη αγρυπνία και προσευχή γ. αλληλοσυγχώρηση των πιστών
15 Η Εκκλησία φανερώνεται ότι είναιΣώµα Χριστού.
α. στη Θεία Ευχαριστία β. στις οµαδικές βαπτίσειςγ. στην οµαδική προσευχή Α
Η ένωση του ανθρώπου µε τον Θεό.
α. είναι κακόδοξη διδασκαλία β. είναι αδύνατη γ. γίνεται µέσα στηνΕκκλησία
Η λατρεία της Εκκλησίας στρέφει τον πιστό.
α. προς τον Χριστό β. προς τον εαυτό του γ. προς τα µυστήριατης φύσης
Η πρώτη Εκκλησία τελούσε καθηµερινά.
α. το µυστήριο της Ιεροσύνης β. γάµους ανάµεσα στους πιστούς γ. τη Θεία Ευχαριστία Γ
Η τέλεση του µυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας µας θυµίζει.
α. την Εικονοµαχία και τις συνέπειές της β. τη ζωή και το έργο των µοναχών της Εκκλησίας
γ. όλη τη ζωή του Χριστού, Γέννηση, Θάνατο, Ανάστασή Του
Κατά τη Θεία Λειτουργία οι πιστοί προσεύχονται στον Θεό.
α. µόνο για τους παρόντες στον ναό β. µόνο για τους ορθόδοξους χριστιανούς
γ. για όλη τη δηµιουργία
Κατά την Αποστολική εποχή, πριν από τη Θεία Ευχαριστία. α. γινόταν το δείπνο της
αγάπης β. γινόταν η διανοµή των δώρων γ. γινόταν ο εορτασµός του Πάσχα Α
Ο όρος «Λειτουργία» σηµαίνει. α. τον τρόπο τέλεσης
της λατρείας β. τη συµµετοχή του λαού στη λατρεία γ. τον κανόνα της προσευχής
Οι Απολογητές της Εκκλησίας...
α. ήταν δικηγόροι στα ρωµαϊκά δικαστήρια β. υπερασπίστηκαν τη διδασκαλία της Εκκλησίας
γ. αναλάµβαναν την προστασία των µαρτύρων
Οι απόστολοι όρισαν τους διαδόχους
τους µε. α. κλήρωση β. διορισµό γ. χειροτονία
Οι Απόστολοι στις περιοδείες τους ίδρυσαν τοπικές Εκκλησίες και. α. χειροτόνησαν διαδόχους τους β. δεν χειροτόνησαν κληρικούς γ. παραµέλησαν την ιεραποστολή
Οι πρώτοι πιστοί της κοινότητας των Ιεροσολύµων. α. ζουν σε πνεύµα αδελφοσύνης και κοινοκτηµοσύνης β. συνδέονται µε κοινά συµφέροντα και επιδιώξεις γ. ετοιµάζονται να αλλάξουν βίαια τον κόσµο
Οι πρώτοι Χριστιανοί...α. τελούσαν τη Θεία Ευχαριστία µε πνεύµα αδελφοσύνης και αγάπης β. αγνοούσαν το µυστήριο της Θείας Ευχαριστίαςγ. τελούσαν τη Θεία Ευχαριστία µε τελείωςδιαφορετικό τρόπο σεσχέση µε σήµερα
Στη Θεία Λειτουργία η Εκκλησία προσεύχεται.. α. κυρίως για τους παρόντες β. για τους παρόντες αλλά και τους απόντες γ. για όλους, ακόµη και τους εχθρούς της
Στην αρχαία Εκκλησία, οι φυλετικές διακρίσεις. α. καταργήθηκαν από την πρώτη στιγµή β. θεωρήθηκαν αναγκαίο κακό γ. δεν ίσχυαν παρά µόνο στη διάρκεια της Θείας Ευχαριστίας
Τα τελούµενα στη λατρεία από τον ιερέα είναι. α. θρησκευτικά δρώµενα που δεν αφορούν στους λαϊκούςβ. συλλογική έκφρασηλατρείας, για να λάβουν όλοι τη χάρη του Θεούγ. αναγκαία προκειµένου να είναιεπιβλητικές οι θρησκευτικές τελετές
ΣΩΣΤΟ-ΛΑΘΟΣ
Ειδικά οι µάρτυρες των πρώτων αιώνων ονοµάζονταν Απολογητές.
15 Η έννοια της ατοµικότητας είναι ο πυρήνας της τέλεσης της Θείας Ευχαριστίας.
15 Η ενότητα των πιστών της Εκκλησίας πραγµατοποιείται στη Θεία Ευχαριστία.
Η Θεία Ευχαριστία γίνεται για λίγους µυηµένους χριστιανούς. Λ
15 Η Θεία Ευχαριστία καθιερώθηκε τους πρώτους Βυζαντινούς αιώνες. Λ
15 Η λατρεία είναι ουσιαστική για την ύπαρξη των χριστιανών, γιατί τους συνδέει µε τον Θεό και τους συνανθρώπους τους.
15 Η λέξη «Λειτουργία» ουσιαστικά σηµαίνει «λιτό έργο», δηλαδή απλό έργο.
15 Η ταραχή και το µίσος διασπούν την ενότητα των πιστών στην Εκκλησία και αλλοιώνουν το πνεύµα της αγάπης µεταξύ των χριστιανών.
15 Η χριστιανική λατρεία είναι µόνο ατοµική και όχι συλλογική.
15 Κάθε χριστιανός µε τη συµµετοχή του στη θεία λατρεία ικανοποιεί τις ατοµικές του ανάγκες και βελτιώνεται ψυχολογικά.
15 Κατά τη Θεία κοινωνία όλοι οι χριστιανοί µεταλαµβάνουν από τον ίδιο άρτο και το ένα ποτήριο, γεγονός που δηλώνει την ενότητά τους.
15 Κατά την αποστολική εποχή η Θεία Ευχαριστία γινόταν κάθε βράδυ.
15 Με τα µυστήρια της Εκκλησίας ο Θεός επιλέγει µε ποιον άνθρωπο θα συναντηθεί.
15 Με τη λατρεία οι πιστοί οδηγούνται σε ενότητα µε τον Θεό αλλά και τους συνανθρώπους τους.
15 Μέσα από τα µυστήρια της Εκκλησίας ο άνθρωπος εξασφαλίζει το άτοµό του.
15 Μέσω της λατρείας ο άνθρωπος επικοινωνεί µε τον δηµιουργό του.
15 Μετά τον Χριστό οι απόστολοι όρισαν τους διαδόχους τους µε κλήρωση.
15 Οι αγάπες ήταν τραπέζια που γίνονταν στους γάµους.
15 Οι χριστιανοί µε τη συµµετοχή τους στην Εκκλησία προγεύονται τη Βασιλεία του Θεού.
15 Οι χριστιανοί στην Εκκλησία προγεύονται τη βασιλεία του Θεού.
15 Στη Θεία Ευχαριστία πραγµατώνεται µια αληθινή ένωση των πιστών µε τον Χριστό.
15 Στη θεία λατρεία όλοι οι πιστοί αποτελούν ως µέλη ένα σώµα, το σώµα του Χριστού.
15 Στη Θεία Λειτουργία οι πιστοί προγεύονται τη µέλλουσα Βασιλεία.
15 Στην αρχαία Εκκλησία η λατρευτική σύναξη συνδεόταν µε τη φιλανθρωπία.
ΟΜΑΔΑ Β
1)«Η ενότητα των πιστών στη Θεία Λειτουργία είναι ένα γεγονός που ξεπερνά τα όρια του ατοµισµού. Η κοινότητα των πιστών προσεύχεται όχι µόνο για τους παρόντες στη σύναξη, αλλά και για όσους δε µπόρεσαν να παραστούν, ακόµα και για όσους δείχνουν εχθρική διάθεση απέναντί της». Σχολιάστε το παραπάνω απόσπασµα και τη σηµασία του για τον σύγχρονο άνθρωπο.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
2)«Η ορθόδοξη λατρεία είναι µία κίνηση να διακρίνουµε τον αληθινό Θεό, ο οποίος διαρκώς φανερώνεται στην καθηµερινότητα και πραγµατικότητα της ζωής µας, να τοποθετηθούµε µέσα στους κόλπους της αγάπης Του, να εκφράσουµε ανταποδοτικά την ευχαριστία και την αγάπη µας, να κοινωνήσουµε τελικά µαζί Του, να περιχωρήσουµε στη χάρη και ενέργειά Του, να ζήσουµε τη συγγένεια µαζί Του...» (Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικόλαος). Στο παραπάνω κείµενο, µε τίτλο "Η κατάργηση της ατοµικότητας µέσα στη Θεία Λατρεία", ο συγγραφέας περιγράφει τη σχέση του Θεού µε τον άνθρωπο, όπως τη βιώνει η Εκκλησία στη λατρεία της. Να διαλέξετε ένα στοιχείο που σας κάνει ιδιαίτερη εντύπωση και να το σχολιάσετε παραπέµποντας σε κάποιο από τα θέµατα του φετινού µαθήµατος των Θρησκευτικών.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Κάνοντας λόγο για την κατάργηση της ατομικότητας μέσα στην Θεία Λειτουργία θα
μπορούσαμε να αναφέρουμε τα όσα μάθαμε φέτος για την Θεία Λειτουργία και ιδιαίτερα για
την Θεία Ευχαριστία, μέσα από την οποία ενωνόμαστε με τον Θεό αλλά και με τους άλλους
ανθρώπους. Γινόμαστε ένα σώμα, το σώμα του Χριστού. Όπως λέει ο Απ. Παύλος: «Έτσι και το
πλήθος των χριστιανών είμαστε ένα σώμα χάρη στο Χριστό, και καθένας μας αποτελεί μέλος
του σώματος, που μέλη του είναι κι όλοι οι άλλοι» (Ρωμ. 12, 4-5). Αφού είμαστε ενωμένοι με
το Χριστό, είμαστε δεμένοι και μεταξύ μας. Αυτό φαίνεται καλύτερα όταν κοινωνούμε.
Μεταλαμβάνουμε από τον έναν άρτο και το ένα ποτήριο, Απ. Παύλος: (Α΄Κορ. 10,17).Η
ενότητα των πιστών που υπάρχει στο λατρευτικό χώρο σφυρηλατείται από την ειρήνη και την
αγάπη. Αυτές δένουν τους ανθρώπους και ιδιαίτερα τους πιστούς, ενώ η ταραχή και το μίσος
τους χωρίζουν. Γι' αυτό ακούγονται στην εκκλησία τα «εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν» και
«αγαπήσωμεν αλλήλους ίνα εν ομονοία ομολογήσωμεν». Η ενότητα των πιστών στη Θεία
Λειτουργία είναι ένα γεγονός που ξεπερνάει τα όρια του ατομισμού. Η κοινότητα των πιστών
προσεύχεται όχι μόνο για τους παρόντες στη σύναξη, αλλά και για όσους δεν μπόρεσαν να
παραστούν , ακόμη και για όσους δείχνουν εχθρική διάθεση απέναντι της.
3)«Οι πρώτοι χριστιανοί ζούσαν µε πνεύµα αδελφοσύνης και αγάπης (κοινά δείπνα, κοινοκτηµοσύνη) µε καθηµερινή τέλεση της Θείας Ευχαριστίας». «Η συµµετοχή των πιστών στην Εκκλησία φανερώνεται µε τη συµµετοχή τους στη θεία λατρεία και ιδιαίτερα στη Θεία Ευχαριστία». Να σχολιάσετε τα παραπάνω αποσπάσµατα.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Η κοινοκτημοσύνη, τα κοινά δείπνα της αγάπης, το πνεύμα αδελφοσύνης και αγάπης
των πρώτων χριστιανών πάντα θα αποτελούν πρότυπο ζωής σε κάθε εποχή γιατί ακριβώς
αποτελούσαν με την σειρά τους εφαρμογή του προτύπου που προέβαλε ο ίδιος ο Χριστός. Τα
δείπνα της αγάπης που τελούνταν μέχρι τον 2ο
αιώνα αποτελούσαν μίμηση του Μυστικού
Δείπνου, η κοινοκτημοσύνη και το πνεύμα αδελφοσύνης και αγάπης εκφράζουν την ενότητα
των πιστών μεταξύ τους αλλά και την ένωση με τον Χριστό μέσα από την Θεία λειτουργία και
ιδιαίτερα μέσα από την Θεία Ευχαριστία όταν μεταλαμβάνουν Σώμα και Αίμα Χριστού από τον
ένα άρτο και από το ένα ποτήριο. Ο Χριστός με την ενσάρκωση, την διδασκαλία, το πάθος, και
την Ανάσταση του αποτέλεσε το διαχρονικό πρότυπο αγάπης.
Το πνεύμα αυτό της αδελφοσύνης που ήταν πιο έντονο στην πρώτη Εκκλησία στις
μέρες μας φαίνεται να έχει κάπως ατονήσει. Αυτό αποτελεί συνέπεια της αποστασιοποίησης
των ίδιων των πιστών από την λατρεία. Ο ρόλος του συνιερουργού που έχουν οι κληρικοί σε
πολλές περιπτώσεις έχει αδρανήσει και οι πιστοί αντιμετωπίζουν την λατρεία της Εκκλησίας
όχι ως κάτι ουσιαστικό για την ζωή τους αλλά ως απλές θρησκευτικές ή κοινωνικές
εκδηλώσεις. Εάν όμως ο πιστός εξοικειωθεί με τη λατρεία, ακόμα και η αρχαϊζουσα γλώσσα
δεν θα τον εμποδίζει να κατανοεί το τι συμβαίνει. Εξ’ άλλου υπάρχουν πολλές μεταφράσεις
και το κήρυγμα είναι σε πολύ απλή μορφή.
Με την συμμετοχή στην λατρεία της Εκκλησίας που είναι εσωτερική και πνευματική
μπορεί να επιτευχθεί πάλι το πνεύμα ενότητας που προβάλλει η πρώτη Εκκλησία στο πρότυπο
του Ιησού Χριστού.
4)Η πρώτη Εκκλησία ζούσε σε πνεύµα αδελφοσύνης και αγάπης, µε κοινά δείπνα και κοινοκτηµοσύνη, κοινά τα αγαθά όλων, τελώντας καθηµερινά τη Θεία Ευχαριστία. αιώνες µετά, ο άνθρωπος δεν έχει χάσει τις αξίες του και παραµένει εικόνα Θεού. Κατά τη γνώµη σας η κοινοκτηµοσύνη, τακοινά δείπνα, το πνεύµα της αδελφοσύνης και της αγάπης των πρώτων χριστιανών µπορούν να αποτελέσουν πρότυπο ζωής στη σύγχρονη εποχή;
Να τεκµηριώσετε την άποψή σας.
5)Ο Απόστολος Παύλος χρησιµοποίησε την εικόνα του «σώµατος» για να ορίσει την Εκκλησία: «Έτσι και το πλήθος των χριστιανών είµαστε ένα σώµα χάρη στον Χριστό, και καθένας µας αποτελεί µέλος του σώµατος, που µέλη του είναι κι όλοι οι άλλοι». Να εξηγήσετε αυτή τη θέση και να δείξετε ποια είναι η σηµασία της για τους χριστιανούς.
6) Ο Ιωάννης Χρυσόστοµος, αναφερόµενος στην Εκκλησία, σηµειώνει ότι: «... είναι θεµέλιο αρετής, διδασκαλείο (σχολείο) φιλοσοφίας, όχι µόνον την ώρα της λατρευτικής σύναξης... αλλά και σ' όλον τον υπόλοιπο χρόνο. ... Όσα υπάρχουν και γίνονται εδώ είναι πνευµατικό λουτρό, που µε τη θερµότητα του Πνεύµατος αφαιρείται κάθε βρωµιά...». Να αναπτύξετε και να σχολιάσετε τις βασικές θέσεις του κειµένου.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Η τρίτη φάση της Θείας οικονομίας είναι η Εκκλησία που ίδρυσε ο Κύριος. Αυτή
συνεχίζει το σωτήριο έργο του. Σωζόμαστε μέσα στην Εκκλησία. Με τα μυστήριά της και
μάλιστα με τη Θεία Ευχαριστία, παίρνουμε τον ίδιο το Χριστό, το Σώμα του και το Αίμα του.
Προγευόμαστε τη Βασιλεία του Θεού, που έχει εγκαινιαστεί με την έλευση του Χριστού. Την
πλήρη δόξα και μακαριότητα θα απολαύσουν οι πιστοί μετά την ανάσταση των νεκρών. Τότε
θα ανακαινιστεί η κτίση και θα μεταμορφωθεί ο άνθρωπος. Αν, επομένως, θέλουμε ν'
ακολουθήσουμε το Χριστό ως συνοδοιπόροι του στο δρόμο του Σταυρού και της Ανάστασης,
θα πρέπει η καρδιά μας να είναι καθαρή. Άλλωστε, η ίδια η θέληση και ο αγώνας μας να συμμετάσχουμε στο Πάθος και στην Ανάσταση του Κυρίου, θα μας βοηθήσουν να ξαναβρούμε
το χαμένο κάλλος μας. Αυτό θα γίνει αφού «απεκδυθούμε τα αμαρτήματα».
Η Εκκλησία, ως Ορθοδοξία, ζει στη θεία χάρη και τη μεταδίδει συνεχώς στον κόσμο. Ο
ορθόδοξος πιστός μαθαίνει να ζητεί συνεχώς με την άσκηση, την προσευχή και τη λατρεία, το
Άγιο Πνεύμα, διότι δεν μπορεί κανείς να δεχτεί το Χριστό ως σωτήρα χωρίς τη χάρη του Αγίου
Πνεύματος (Α' Κορ. 12,3). Η Εκκλησία είναι χώρος αναγέννησης και θεραπείας. Ο πιστός στην
πορεία της ζωής του, στον αγώνα του, οσάκις τραυματιστεί από την αμαρτία μπορεί να
καταφύγει σ' αυτήν, γιατί κατά τον ιερό Χρυσόστομο, είναι «ίατρεΐον πνευματικόν»
(πνευματικό νοσοκομείο). Οι άγιοι θαυματουργούν, διότι είναι κατοικητήρια της άκτιστης
χάρης. Και κάθε πιστός καλείται με τη χάρη του Τριαδικού Θεού να γίνει άγιος, ώστε η
ανθρώπινη κοινωνία να γίνει κοινωνία αγίων.
Ο αγώνας του χριστιανού ενισχύεται όταν «πλησιάζει με φόβο τη μυστική τράπεζα»
του Χριστού, δηλαδή όταν μεταλαμβάνει το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου. Στη Θεία
Μετάληψη, ο πιστός ενώνεται εκούσια μαζί με το Χριστό και συμμετέχει προσωπικά στο
Μυστικό Δείπνο. Στην ακολουθία, όμως, του Όρθρου της Μ. Πέμπτης, όταν θυμόμαστε το
Μυστικό Δείπνο, θυμόμαστε και κάτι σημαντικό που προηγήθηκε: ο Κύριος ένιψε τα πόδια
των μαθητών του. Είναι σαφές, επομένως, ότι δεν μπορούμε να συμμετάσχουμε στο Μυστικό
Δείπνο (να μεταλάβουμε) αν δε μιμηθούμε το Χριστό στο παράδειγμα της ανιδιοτελούς
προσφοράς (διακονίας) προς τους συνανθρώπους μας. Οι σχετικοί ύμνοι μάς υπενθυμίζουν
τούτο: ο Κύριος δεν ήρθε στον κόσμο για να υπηρετηθεί αλλά για να υπηρετήσει, γι' αυτό κι ο
χριστιανός καλείται ν' αρνηθεί τον εγωισμό του και να θέσει τον εαυτό του στην υπηρεσία των
συνανθρώπων του.
Τέλος, η Εκκλησία μάς καθοδηγεί με τους πνευματικούς ποιμένες οι οποίοι φρoντίζoυv
και για τις υλικές ανάγκες των ενοριτών. Ιδρύματα, στέγες ορφανών και γερόντων
προσφέρουν θαλπωρή και παρηγοριά σε πολλές πονεμένες ψυχές. Αυτά γίνονταν και στην
αρχαία Εκκλησία: η λατρευτική σύναξη ήταν συνδυασμένη με τη φιλανθρωπία.
Φεύγοντας από το ναό και έχοντας ζήσει αυτό που μας πρόσφερε η Θεία Ευχαριστία,
ενωμένοι με όλους τους χριστιανούς με το σύνδεσμο της ειρήνης, και της αγάπης,
ξαναγυρίζουμε στον κόσμο, για να πούμε και σ' άλλους τι προσφέρει στον άνθρωπο η
Εκκλησία του Χριστού.
6) Ο ποιητής Μίλτος Σαχτούρης, αναφερόµενος στην πείνα, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκόσµιου Πολέµου και της κατοχής, γράφει: "Ενα τεράστιο καρβέλι, µια πελώρια φρατζόλα ζεστό ψωµί είχε πέσει στο δρόµο από τον ουρανό Ένα παιδί µε πράσινο κοντό βρακάκι και µε µαχαίρι Έκοβε και
µοίραζε στον κόσµο γύρω Όµως και µια µικρή, ένας µικρός άσπρος άγγελος και αυτή Μ' ένα µαχαίρι έκοβε και µοίραζε Κοµµάτια γνήσιο ουρανό Κι όλοι τώρα τρέχαν σ' αυτή, λίγοι πηγαίναν στο ψωµί Όλοι τρέχανε στο µικρόν άγγελο που µοίραζε ουρανό Ας µην το κρύβουµε ∆ιψάµε για ουρανό!" Στο παραπάνω ποίηµα ο ποιητής τονίζει πόσο σπουδαίο είναι ο άνθρωπος να µοιράζεται αυτά που έχει µε άλλους. Να σχολιάσετε αυτή τη θέση σε σχέση µε αντίστοιχες απόψεις της Εκκλησίας.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Όπως βλέπουμε και μέσα από την λατρεία και ιδιαίτερα μέσα από την Θεία Ευχαριστία
οι πιστοί αποτελούν ένα σώμα, σώσμα Χριστού. Είναι ενωμένοι με τον Χριστό αλλά και μεταξύ τους και αυτό φαίνεται όταν μεταλαμβάνουν τον ένα άρτο και πίνουν από ένα ποτήριο. Τους
ενώνει η αγάπη και η ειρήνη που δίδαξε ο Ιησούς Χριστός. Η ενότητα των πιστών στη Θεία
Λειτουργία είναι ένα γεγονός που ξεπερνάει τα όρια του ατομισμού. Η κοινότητα των πιστών
προσεύχεται όχι μόνο για τους παρόντες στη σύναξη, αλλά και για όσους δεν μπόρεσαν να
παραστούν, ακόμη και για όσους δείχνουν εχθρική διάθεση απέναντι της. Είναι αυτονόητο
λοιπόν για τον πιστό ότι αφού δεν προσεύχεται μόνο για το δικό του καλό αλλά και για το καλό
των άλλων, μοιράζεται και αυτά που έχει με τους άλλους όχι από υποχρέωση αλλά από αγάπη.
7) Οι χριστιανοί πρέπει να βγαίνουν από τον ναό ... σα να κατεβαίνουν από τους ουρανούς. Ήσυχοι και φιλοσοφηµένοι ... µε αγάπη προς τη σοφία, περισσότερο ευλαβείς. ... Να διδάσκουν τους άλλους µε τη συµπεριφορά τους ότι συνοµίλησαν µε τον Κύριο, ότι συναναστράφηκαν τον Χριστό (Ιωάννης ο Χρυσόστοµος). Να εντοπίσετε και να σχολιάσετε τα στοιχεία µε τα οποία ο συγγραφέας περιγράφει τη σχέση της λατρείας µε την καθηµερινή ζωή των χριστιανών.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Ο χριστιανός με τον αγώνα του τον πνευματικό επιδιώκει να ζήσει με το Χριστό και να
προκόψει πνευματικά. Η ενότητα αυτή του πιστού με τον Κύριο δεν είναι θεωρητική. Ο
Χριστός τονίζει στον ύμνο της Μ. Εβδομαδας, ότι είναι «το αμπέλι που δίνει ζωή στα κλήματα»
και ότι μόνο μέσα στο αμπέλι αυτό μπορεί να καρποφορήσει ο χριστιανός. Θέλει (με τα λόγια
αυτά) να μας υπενθυμίσει ότι η ενότητα μαζί του, η συμπόρευση και η συσταύρωση αλλά και
η συμμετοχή στη χαρά της Ανάστασης είναι πραγματοποιήσιμα μόνο μέσα στην Εκκλησία.
Κανένας δεν μπορεί να προσεγγίσει τα γεγονότα του Πάθους και της Ανάστασης του Χριστού
ευρισκόμενος έξω από τη ζωή της Εκκλησίας. Γιατί το Πάθος και η Ανάσταση είναι γεγονότα
που στη ζωή του πιστού εναλλάσσονται. Ζώντας τη ζωή της Εκκλησίας μέσα από τη Θεία
Μετάληψη, τη μετάνοια, την προσευχή, τη νηστεία και τον καθημερινό αγώνα κατά των
παθών, ο χριστιανός συμμετέχει συνεχώς στη ζωή του Χριστού, στο Πάθος και την Ανάστασή
του. Γίνεται φανερό ότι η Εκκλησία μας διδάσκει, μας αγιάζει, μας ποιμαίνει. Στη θεία λατρεία,
ακούγεται ο λόγος του Θεού, ο οποίος αναλύεται στους πιστούς με το κήρυγμα. Μια δεύτερη
δωρεά της θείας λατρείας είναι ο αγιασμός, η θεία χάρη. Το λέει ο ιερέας απευθυνόμενος στο
Θεό: «Εσύ που δέχτηκες τα τίμια δώρα από μας, στείλε μας σε ανταπόδοση τη θεία χάρη και
τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος». Τέλος, η Εκκλησία μάς καθοδηγεί με τους πνευματικούς
ποιμένες οι οποίοι φρoντίζoυv και για τις υλικές ανάγκες των ενοριτών. Ιδρύματα, στέγες
ορφανών και γερόντων προσφέρουν θαλπωρή και παρηγοριά σε πολλές πονεμένες ψυχές.
Αυτά γίνονταν και στην αρχαία Εκκλησία: η λατρευτική σύναξη ήταν συνδυασμένη με τη
φιλανθρωπία. Μπαίνοντας στο ναό είναι σαν να πατούμε στον ουρανό. Ο χρόνος καταργείται,
γιατί ζούμε συγχρόνως τη ζωή και το έργο του Χριστού (παρελθόν), αυτό που γίνεται τώρα με
τη σύναξη των πιστών και το δεσμό τους με τον Κύριο (παρόν) και αυτό που θα 'ρθει, το
προσδοκώμενο, το αιώνιο. Αυτό το τελευταίο είναι η Βασιλεία των ουρανών που
προγευόμαστε με τα τελούμενα στη Θεία Λειτουργία. Φεύγοντας από το ναό και έχοντας ζήσει
αυτό που μας πρόσφερε η Θεία Ευχαριστία, ενωμένοι με όλους τους χριστιανούς με το
σύνδεσμο της ειρήνης, και της αγάπης, ξαναγυρίζουμε στον κόσμο, για να πούμε και σ' άλλους
τι προσφέρει στον άνθρωπο η Εκκλησία του Χριστού
8) Στη Θεία Ευχαριστία οι χριστιανοί είναι ενωµένοι µεταξύ τους χωρίς ατοµικισµό και µε τον Χριστό, αποτελούν ένα σώµα, το σώµα του Χριστού. Να εξηγήσετε αυτή τη θέση και να δείξετε ποια είναι η σηµασία της για τους χριστιανούς
9)Τη βραδιά του Μυστικού ∆είπνου ο Χριστός είπε στους µαθητές του: «Αν, λοιπόν, είστε φίλοι µου να µε µιµείστε». Να αναπτύξετε το νόηµα αυτής της φράσης α) για τους µαθητές του Χριστού, και β) για τους σηµερινούς χριστιανούς, κληρικούς και λαϊκούς. Να τεκµηριώσετε την
απάντησή σας µε βάση το πρότυπο ζωής που πρόσφερε ο Χριστός στον κόσµο
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Ο ίδιος ο Κύριος συνέστησε τη Θεία Ευχαριστία κατά το Μυστικό Δείπνο, λίγο πριν
συλληφθεί και σταυρωθεί. Παρέδωσε το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, προσφέροντας το
Σώμα του και το Αίμα του και παραγγέλνοντας στους μαθητές του να κάμουν το ίδιο, «για να
τον θυμούνται», «ωσότου να έρθει και πάλι κατά τη Δευτέρα Παρουσία». Η περιγραφή της
πρώτης Θείας Ευχαριστίας είναι ταυτόχρονα περιγραφή της Θείας Ευχαριστίας κατά τους
αποστολικούς χρόνους. Οι απόστολοι, μαζί με τη διδασκαλία του Ευαγγελίου, παρέδιδαν και
τον τρόπο τέλεσης της Θείας Ευχαριστίας, που ήταν μια επανάληψη των πράξεων του Κυρίου
κατά το τελευταίο εκείνο Δείπνο: προσευχή- ψαλμωδία- διδασκαλία- τέλεση της Ευχαριστίας
(ευλογία, δηλαδή, του άρτου και του οίνου και κοινωνία όλων των παριστάμενων πιστών).
Διαμορφώθηκε, έτσι, μια άγραφη παράδοση η οποία παρέμεινε ζωντανή σ' όλη την
αποστολική και μεταποστολική εποχή.
Ο Κύριος θυσιάστηκε για χάρη μας. Έδωσε τον εαυτό του «αντάλλαγμα τω
θανάτω», θυσιάστηκε δηλαδή για να απαλλαγούμε από τη φοβερή εξουσία του θανάτου.
Συγχώρησε τον άνθρωπο για την αμαρτία του, αλλά και τον δόξασε. Τον συμφιλίωσε με το
Θεό, έκαμε τη γη ουρανό, πάτησε (=σύντριψε) με το θάνατο του το θάνατο και το διάβολο,
θεμελίωσε την Εκκλησία και μας χάρισε τη ζωή. Ο θάνατος του είναι δοξασμένος, γιατί μας
δώρισε την αθανασία και τη δόξα, με την εκ νεκρών Ανάσταση. Ο ύμνος της Μ. Εβδομάδας μας υπενθυμίζει την σημασία της συμμετοχής μας στο Πάθος του Χριστού, όταν αναφέρει ότι, για να βαδίσουμε και να σταυρωθούμε μαζί με το Χριστό («συμπόρευση» και «συ- σταύρωση»), θα πρέπει να έχουμε καθαρίσει το πνεύμα μας, τον εσωτερικό μας κόσμο δηλαδή, από κάθε αταίριαστη σκέψη και επιθυμία. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να ζήσουμε μαζί με το Χριστό και να τον ακολουθήσουμε στην ένδοξη πορεία του προς τη Βασιλεία των Ουρανών. Αν, επομένως, θέλουμε ν' ακολουθήσουμε το Χριστό ωςσυνοδοιπόροι του στο δρόμο του Σταυρού και της Ανάστασης, θα πρέπει η καρδιά μας να είναι καθαρή. Άλλωστε, η ίδια η θέληση και ο αγώνας μας να συμμετάσχουμε στο Πάθος και στην Ανάσταση του Κυρίου, θα μας βοηθήσουν να ξαναβρούμε το χαμένο κάλλος μας. Αυτό θα γίνει αφού «απεκδυθούμε τα αμαρτήματα».
Ο αγώνας του χριστιανού ενισχύεται όταν «πλησιάζει με φόβο τη μυστική τράπεζα»
του Χριστού, δηλαδή όταν μεταλαμβάνει το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου. Στη Θεία
Μετάληψη, ο πιστός ενώνεται εκούσια μαζί με το Χριστό και συμμετέχει προσωπικά στο
Μυστικό Δείπνο. Στην ακολουθία, όμως, του Όρθρου της Μ. Πέμπτης, όταν θυμόμαστε το
Μυστικό Δείπνο, θυμόμαστε και κάτι σημαντικό που προηγήθηκε: ο Κύριος ένιψε τα πόδια
των μαθητών του. Είναι σαφές, επομένως, ότι δεν μπορούμε να συμμετάσχουμε στο Μυστικό
Δείπνο (να μεταλάβουμε) αν δε μιμηθούμε το Χριστό στο παράδειγμα της ανιδιοτελούς
προσφοράς (διακονίας) προς τους συνανθρώπους μας. Οι σχετικοί ύμνοι μάς υπενθυμίζουν
τούτο: ο Κύριος δεν ήρθε στον κόσμο για να υπηρετηθεί αλλά για να υπηρετήσει, γι' αυτό κι ο
χριστιανός καλείται ν' αρνηθεί τον εγωισμό του και να θέσει τον εαυτό του στην υπηρεσία των
συνανθρώπων του. Κι αν θέλουμε να είμαστε φίλοι του, να τον μιμηθούμε και να γίνουμε
διάκονοι αγάπης για τους συνανθρώπους μας.
Οι σχετικές ευχές, στο Μυστήριο της Ιερωσύνης, ζητούν για το χειροτονούμενο τη χάρη
του Θεού, ώστε να ανταποκρίνεται στην υψηλή αποστολή του, που είναι να οδηγεί τους
πιστούς στη «Βασιλεία του Θεού». Ο πρεσβύτερος αναλαμβάνει το κήρυγμα, για να
«ανακαινίζει» το λαό του Θεού ως πνευματικός οδηγός του. Και ο επίσκοπος καλείται να γίνει
«μιμητής του αληθινού Ποιμένος» του Χριστού δηλαδή, πρόθυμος πάντοτε να θυσιάζεται για
το ποίμνιο του. Οι φράσεις των σχετικών ευχών δείχνουν το ύψος των ευθυνών που
αναλαμβάνει.
α. Απόστολοι 1. Παρουσίασαν, εξήγησαν και ξεκαθάρισαν την πίστη της
β. Μάρτυρες Εκκλησίας
2. Εντυπωσίασαν με τη λογοτεχνική τους ευφυΐα και αναδείχτηκαν σε πνευματικούς ανθρώπους
γ. Απολογητές
3. Κηρύττουν, βαπτίζουν και χειροτονούν διαδόχους, ιδρύουν τοπικές Εκκλησίες
δ. Αποστολικοί Πατέρες
4. Αυτός που σπάει τους φυλετικούς φραγμούς και προσφέρει τη σωτηρία σε όλους
ε. Χριστός
5. Υπέστησαν τους διωγμούς, το μαρτύριο και τον θάνατο για την πίστη τους στον Χριστό
6. Αυτοί που άλλαξαν την πίστη τους για να κάνουν θαύματα
7. Υπερασπίστηκαν την πίστη της Εκκλησίας, όταν αυτή πολεμήθηκε
2)
α. Απόστολοι 1. Ασκητές που αγωνίστηκαν για τα πάθη τους και την αγιότητα
β. Μάρτυρες 2. Ποίμαναν με αυταπάρνηση και αγιότητα το ποίμνιό τους
γ. Όσιοι
3. Άσκησαν τη διαχείριση σε οικονομικά ζητήματα της Εκκλησίας
δ. Προφήτες 4. Μετέφεραν το μήνυμα του Ευαγγελίου σε όλα τα έθνη
ε. Ιεράρχες 5. Έγραψαν ιστορικά κείμενα
6. Έχυσαν το αίμα τους για την πίστη του Χριστού
7. Προετοίμασαν τον δρόμο του Μεσσία
ερωτησεις πολλαπλής επιλογής με σύντομη αιτιολόγηση
1)Η ενότητα των πιστών στη Θεία λατρεία καταργεί... α. τη λογική β. την κοινοκτημοσύνη γ. τον ατομικισμό
ΑΠΑΝΤΗΣΗ 1. Η ενότητα των πιστών στη Θεία λατρεία καταργεί… γ. τον ατομικισμό
Μέσα από την Θεία λατρεία γινόμαστε ένα σώμα Χριστού. Μέσα από την Θεία Ευχαριστία η
ενότητα γίνεται ακόμα πιο αισθητή όταν κοινωνούμε από τον ένα άρτο και το ένα ποτήριο.
Μας ενώνει η αγάπη και η ειρήνη του Χριστού. Όλοι οι πιστοί προσεύχονται όχι μόνο για το
δικό τους καλό αλλά για το καλό όλου του κόσμου, αυτών που απουσιάζουν, ακόμα και για
αυτών που έχουν εχθρική στάση απέναντι τους.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ 1. Η ενότητα των πιστών στη Θεία λατρεία καταργεί… γ. τον ατομικισμό
Μέσα από την Θεία λατρεία γινόμαστε ένα σώμα Χριστού. Μέσα από την Θεία Ευχαριστία η
ενότητα γίνεται ακόμα πιο αισθητή όταν κοινωνούμε από τον ένα άρτο και το ένα ποτήριο.
Μας ενώνει η αγάπη και η ειρήνη του Χριστού. Όλοι οι πιστοί προσεύχονται όχι μόνο για το
δικό τους καλό αλλά για το καλό όλου του κόσμου, αυτών που απουσιάζουν, ακόμα και για
αυτών που έχουν εχθρική στάση απέναντι τους.
2)Η Θεία Ευχαριστία. α. περιγράφεται στο κείμενο της Αποκάλυψης β. είναι το κέντρο της χριστιανικής λατρείας γ. ήταν βασική τελετή της Παλαιάς Διαθήκης
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟ Γ Η Θεία Ευχαριστία είναι το κέντρο της χριστιανικής λατρείας. Όλες οι ακολουθίες, οι τελετές και τα μυστήρια προετοιμάζουν τους πιστούς για τη συμμετοχή τους στη Θεία Ευχαριστία αλλά και συνδέονται μ' αυτήν κατά τρόπο οργανικό (άμεσο).Ο ίδιος ο Κύριος συνέστησε τη Θεία Ευχαριστία κατά το Μυστικό Δείπνο, λίγο πριν συλληφθεί και σταυρωθεί. Τα τρία πρώτα Ευαγγέλια αλλά και ο Απόστολος Παύλος μάς δίνουν την περιγραφή αυτής της πρώτης Θείας Ευχαριστίας. Μέσα στην όλη τελετή, ο Κύριος παρέδωσε το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, προσφέροντας το Σώμα του και το Αίμα του και παραγγέλνοντας στους μαθητές του να κάμουν το ίδιο, «για να τον θυμούνται», «ωσότου να έρθει και πάλι κατά τη Δευτέρα Παρουσία».
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟ Γ Η Θεία Ευχαριστία είναι το κέντρο της χριστιανικής λατρείας. Όλες οι ακολουθίες, οι τελετές και τα μυστήρια προετοιμάζουν τους πιστούς για τη συμμετοχή τους στη Θεία Ευχαριστία αλλά και συνδέονται μ' αυτήν κατά τρόπο οργανικό (άμεσο).Ο ίδιος ο Κύριος συνέστησε τη Θεία Ευχαριστία κατά το Μυστικό Δείπνο, λίγο πριν συλληφθεί και σταυρωθεί. Τα τρία πρώτα Ευαγγέλια αλλά και ο Απόστολος Παύλος μάς δίνουν την περιγραφή αυτής της πρώτης Θείας Ευχαριστίας. Μέσα στην όλη τελετή, ο Κύριος παρέδωσε το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, προσφέροντας το Σώμα του και το Αίμα του και παραγγέλνοντας στους μαθητές του να κάμουν το ίδιο, «για να τον θυμούνται», «ωσότου να έρθει και πάλι κατά τη Δευτέρα Παρουσία».
3)Η πρώτη χριστιανική κοινότητα των Ιεροσολύµων...
α. αποτελούνταν από τους Αποστόλους και όσους βαπτίστηκαν την ημέρα της Πεντηκοστής.
β. είχε ως κέντρο της τη λατρεία, την προσευχή, την καθημερινή τέλεση της θείας Ευχαριστίας.
γ. χαρακτηρίζονταν από την κοινοκτημοσύνη και τις «αγάπες».δ. όλα τα παραπάνω.
Απάντηση
Η πρώτη χριστιανική κοινότητα των Ιεροσολύμων… δ. όλα τα παραπάνω.
Οι απόστολοι, οι άλλοι μαθητές, οι γυναίκες που υπηρέτησαν τον Κύριο και ανάμεσά τους
πρώτη η Υπεραγία Θεοτόκος -όλοι τους περί τα 120 πρόσωπα- που τον παρακολούθησαν είναι
η αρχική «κοινωνία των πιστών», η πρώτη Εκκλησία. Αυτοί θα συνέχιζαν το έργο του Χριστού
και θα καλούσαν τους πιστούς στην πρόγευση της Βασιλείας του Θεού. Μετά την Πεντηκοστή,
Απάντηση
Η πρώτη χριστιανική κοινότητα των Ιεροσολύμων… δ. όλα τα παραπάνω.
Οι απόστολοι, οι άλλοι μαθητές, οι γυναίκες που υπηρέτησαν τον Κύριο και ανάμεσά τους
πρώτη η Υπεραγία Θεοτόκος -όλοι τους περί τα 120 πρόσωπα- που τον παρακολούθησαν είναι
η αρχική «κοινωνία των πιστών», η πρώτη Εκκλησία. Αυτοί θα συνέχιζαν το έργο του Χριστού
και θα καλούσαν τους πιστούς στην πρόγευση της Βασιλείας του Θεού. Μετά την Πεντηκοστή,
4) Θεµέλιο της χριστιανικής λατρείας είναι... α. η παράδοση της Παλαιάς Διαθήκης β. ο σαρκωμένος Υιός και Λόγος του Θεού γ. η ζωή της Εκκλησίαςη νέα πραγματικότητα που δημιουργείται στον κόσμο, η Εκκλησία, ζει και κινείται σε μια νέα
ατμόσφαιρα, άγνωστη μέχρι τότε. Οι πιστοί των Ιεροσολύμων, που έχουν βαπτιστεί στο όνομα
της Αγίας Τριάδος, αποτελούν τον πυρήνα μιας καινούριας κοινότητας που κέντρο της έχει τη
λατρεία και την προσευχή. Ζουν με πνεύμα αδελφοσύνης και αγάπης (κοινά δείπνα - εκούσια
κοινοκτημοσύνη), με καθημερινή τέλεση της Θείας Ευχαριστίας. Εκτός από αυτά και η ζωή
τους είναι θαυμαστή. Ζουν στη γη, αλλά είναι πολίτες του ουρανού.
ατμόσφαιρα, άγνωστη μέχρι τότε. Οι πιστοί των Ιεροσολύμων, που έχουν βαπτιστεί στο όνομα
της Αγίας Τριάδος, αποτελούν τον πυρήνα μιας καινούριας κοινότητας που κέντρο της έχει τη
λατρεία και την προσευχή. Ζουν με πνεύμα αδελφοσύνης και αγάπης (κοινά δείπνα - εκούσια
κοινοκτημοσύνη), με καθημερινή τέλεση της Θείας Ευχαριστίας. Εκτός από αυτά και η ζωή
τους είναι θαυμαστή. Ζουν στη γη, αλλά είναι πολίτες του ουρανού.
5) Το έργο της Εκκλησίας είναι. α. διδακτικό β. φιλανθρωπικό γ. λατρευτικό δ. όλα τα παραπάνω
ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΚΕΝΩΝ
.................., όπου προσφέρεται ο αγιασµός και η θεία χάρη. Έργο των ................ της Εκκλησίας
είναι να φροντίζουν για τις............... ανάγκες των πιστών και επιπρόσθετα για τις υλικές
όπου το τελευταίο είναι αναγκαίο και όσο είναι εφικτό». (υλοποιείται /
υλικές / των ποιµένων / πνευµατικές / να διδάσκει, να αγιάζει,
να ποιµαίνει)
«Η Εκκλησία ...................., αγιάζει και ποιµαίνει τους πιστούς. Οι πιστοί προσφέρουν τα ........ ........
(ψωµί και κρασί). Στη ............... ο λόγος του Θεού αναλύεται µε το............. ∆ωρεά της θείας
λατρείας είναι ο αγιασµός, η ...... ............ (τίµια δώρα / κήρυγµα / διδάσκει / θεία χάρη / λατρεία)
«Η ενότητα των πιστών στη Θεία Λειτουργία καταργεί τα όρια κάθε ατοµισµού. Αυτό φαίνεται
ιδιαίτερα όταν .................. από τον έναν άρτο και το ένα ποτήριο. Στη Θεία Λειτουργία, οι
πιστοί .................... µε τον Χριστό και ταυτόχρονα ........................................
Επιπλέον ........................... όχι µόνο για τους συµµετέχοντες στη σύναξη, αλλά και για όσους δεν
µπόρεσαν να παραστούν ακόµη και για τους εχθρούς τους». (µπόρεσαν να παραστούν /
προσεύχονται / ενώνονται / δένονται και µεταξύ τους / µεταλαµβάνουν)
15
«Στην ............ ................. η λατρευτική σύναξη ήταν συνδυασµένη µε τη και τα έργα
αγάπης. Μετά τη θεία λατρεία στον ναό, οι πιστοί ενωµένοι µε τον σύνδεσµο της και της
ειρήνης, επέστρεφαν στον κόσµο για να εφαρµόσουν όσα έµαθαν και από την τέλεση του µυστηρίου
της .............. ................. (βίωσαν / αγάπης / αρχαία Εκκλησία / Θείας Ευχαριστίας / φιλανθρωπία)
ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ
Για τη συµµετοχή στη Θεία Ευχαριστία, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η. α. κατανόηση των αναγνωσµάτων και των δρώµενων β. αυστηρή επταήµερη αγρυπνία και προσευχή γ. αλληλοσυγχώρηση των πιστών
15 Η Εκκλησία φανερώνεται ότι είναιΣώµα Χριστού.
α. στη Θεία Ευχαριστία β. στις οµαδικές βαπτίσειςγ. στην οµαδική προσευχή Α
Η ένωση του ανθρώπου µε τον Θεό.
α. είναι κακόδοξη διδασκαλία β. είναι αδύνατη γ. γίνεται µέσα στηνΕκκλησία
Η λατρεία της Εκκλησίας στρέφει τον πιστό.
α. προς τον Χριστό β. προς τον εαυτό του γ. προς τα µυστήριατης φύσης
Η πρώτη Εκκλησία τελούσε καθηµερινά.
α. το µυστήριο της Ιεροσύνης β. γάµους ανάµεσα στους πιστούς γ. τη Θεία Ευχαριστία Γ
Η τέλεση του µυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας µας θυµίζει.
α. την Εικονοµαχία και τις συνέπειές της β. τη ζωή και το έργο των µοναχών της Εκκλησίας
γ. όλη τη ζωή του Χριστού, Γέννηση, Θάνατο, Ανάστασή Του
Κατά τη Θεία Λειτουργία οι πιστοί προσεύχονται στον Θεό.
α. µόνο για τους παρόντες στον ναό β. µόνο για τους ορθόδοξους χριστιανούς
γ. για όλη τη δηµιουργία
Κατά την Αποστολική εποχή, πριν από τη Θεία Ευχαριστία. α. γινόταν το δείπνο της
αγάπης β. γινόταν η διανοµή των δώρων γ. γινόταν ο εορτασµός του Πάσχα Α
Ο όρος «Λειτουργία» σηµαίνει. α. τον τρόπο τέλεσης
της λατρείας β. τη συµµετοχή του λαού στη λατρεία γ. τον κανόνα της προσευχής
Οι Απολογητές της Εκκλησίας...
α. ήταν δικηγόροι στα ρωµαϊκά δικαστήρια β. υπερασπίστηκαν τη διδασκαλία της Εκκλησίας
γ. αναλάµβαναν την προστασία των µαρτύρων
Οι απόστολοι όρισαν τους διαδόχους
τους µε. α. κλήρωση β. διορισµό γ. χειροτονία
Οι Απόστολοι στις περιοδείες τους ίδρυσαν τοπικές Εκκλησίες και. α. χειροτόνησαν διαδόχους τους β. δεν χειροτόνησαν κληρικούς γ. παραµέλησαν την ιεραποστολή
Οι πρώτοι πιστοί της κοινότητας των Ιεροσολύµων. α. ζουν σε πνεύµα αδελφοσύνης και κοινοκτηµοσύνης β. συνδέονται µε κοινά συµφέροντα και επιδιώξεις γ. ετοιµάζονται να αλλάξουν βίαια τον κόσµο
Οι πρώτοι Χριστιανοί...α. τελούσαν τη Θεία Ευχαριστία µε πνεύµα αδελφοσύνης και αγάπης β. αγνοούσαν το µυστήριο της Θείας Ευχαριστίαςγ. τελούσαν τη Θεία Ευχαριστία µε τελείωςδιαφορετικό τρόπο σεσχέση µε σήµερα
Στη Θεία Λειτουργία η Εκκλησία προσεύχεται.. α. κυρίως για τους παρόντες β. για τους παρόντες αλλά και τους απόντες γ. για όλους, ακόµη και τους εχθρούς της
Στην αρχαία Εκκλησία, οι φυλετικές διακρίσεις. α. καταργήθηκαν από την πρώτη στιγµή β. θεωρήθηκαν αναγκαίο κακό γ. δεν ίσχυαν παρά µόνο στη διάρκεια της Θείας Ευχαριστίας
Τα τελούµενα στη λατρεία από τον ιερέα είναι. α. θρησκευτικά δρώµενα που δεν αφορούν στους λαϊκούςβ. συλλογική έκφρασηλατρείας, για να λάβουν όλοι τη χάρη του Θεούγ. αναγκαία προκειµένου να είναιεπιβλητικές οι θρησκευτικές τελετές
ΣΩΣΤΟ-ΛΑΘΟΣ
Ειδικά οι µάρτυρες των πρώτων αιώνων ονοµάζονταν Απολογητές.
15 Η έννοια της ατοµικότητας είναι ο πυρήνας της τέλεσης της Θείας Ευχαριστίας.
15 Η ενότητα των πιστών της Εκκλησίας πραγµατοποιείται στη Θεία Ευχαριστία.
Η Θεία Ευχαριστία γίνεται για λίγους µυηµένους χριστιανούς. Λ
15 Η Θεία Ευχαριστία καθιερώθηκε τους πρώτους Βυζαντινούς αιώνες. Λ
15 Η λατρεία είναι ουσιαστική για την ύπαρξη των χριστιανών, γιατί τους συνδέει µε τον Θεό και τους συνανθρώπους τους.
15 Η λέξη «Λειτουργία» ουσιαστικά σηµαίνει «λιτό έργο», δηλαδή απλό έργο.
15 Η ταραχή και το µίσος διασπούν την ενότητα των πιστών στην Εκκλησία και αλλοιώνουν το πνεύµα της αγάπης µεταξύ των χριστιανών.
15 Η χριστιανική λατρεία είναι µόνο ατοµική και όχι συλλογική.
15 Κάθε χριστιανός µε τη συµµετοχή του στη θεία λατρεία ικανοποιεί τις ατοµικές του ανάγκες και βελτιώνεται ψυχολογικά.
15 Κατά τη Θεία κοινωνία όλοι οι χριστιανοί µεταλαµβάνουν από τον ίδιο άρτο και το ένα ποτήριο, γεγονός που δηλώνει την ενότητά τους.
15 Κατά την αποστολική εποχή η Θεία Ευχαριστία γινόταν κάθε βράδυ.
15 Με τα µυστήρια της Εκκλησίας ο Θεός επιλέγει µε ποιον άνθρωπο θα συναντηθεί.
15 Με τη λατρεία οι πιστοί οδηγούνται σε ενότητα µε τον Θεό αλλά και τους συνανθρώπους τους.
15 Μέσα από τα µυστήρια της Εκκλησίας ο άνθρωπος εξασφαλίζει το άτοµό του.
15 Μέσω της λατρείας ο άνθρωπος επικοινωνεί µε τον δηµιουργό του.
15 Μετά τον Χριστό οι απόστολοι όρισαν τους διαδόχους τους µε κλήρωση.
15 Οι αγάπες ήταν τραπέζια που γίνονταν στους γάµους.
15 Οι χριστιανοί µε τη συµµετοχή τους στην Εκκλησία προγεύονται τη Βασιλεία του Θεού.
15 Οι χριστιανοί στην Εκκλησία προγεύονται τη βασιλεία του Θεού.
15 Στη Θεία Ευχαριστία πραγµατώνεται µια αληθινή ένωση των πιστών µε τον Χριστό.
15 Στη θεία λατρεία όλοι οι πιστοί αποτελούν ως µέλη ένα σώµα, το σώµα του Χριστού.
15 Στη Θεία Λειτουργία οι πιστοί προγεύονται τη µέλλουσα Βασιλεία.
15 Στην αρχαία Εκκλησία η λατρευτική σύναξη συνδεόταν µε τη φιλανθρωπία.
ΟΜΑΔΑ Β
1)«Η ενότητα των πιστών στη Θεία Λειτουργία είναι ένα γεγονός που ξεπερνά τα όρια του ατοµισµού. Η κοινότητα των πιστών προσεύχεται όχι µόνο για τους παρόντες στη σύναξη, αλλά και για όσους δε µπόρεσαν να παραστούν, ακόµα και για όσους δείχνουν εχθρική διάθεση απέναντί της». Σχολιάστε το παραπάνω απόσπασµα και τη σηµασία του για τον σύγχρονο άνθρωπο.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Κατά τη Θεία Λειτουργία, προσευχόμαστε στο Θεό για ολόκληρη τη δημιουργία. Μέσα
από τις «αιτήσεις» (παρακλήσεις) του διακόνου ή του ιερέα, παρακαλούμε το Θεό για την πόλη που κατοικούμε, αλλά και για όλες τις πόλεις και τους ανθρώπους που μένουν σ' αυτές, τον παρακαλούμε για ευεργετική πνοή του ανέμου, για ευφορία της γης, για ειρήνη, γι' αυτούς που ταξιδεύουν, για τους αρρώστους, τους καταπονημένους, τους αιχμαλώτους, για να μας διαφυλάξει από κάθε θλίψη, οργή, κίνδυνο και ανάγκη. Μέσα από όλα αυτά τα αιτήματα γίνεται σαφές ότι κατά τη Θεία Λειτουργία εκδηλώνεται βαθύτατο ενδιαφέρον για τον άνθρωπο, αλλά και για τον κόσμο που τον περιβάλλει. Τα αιτήματα απευθύνονται στη θεϊκή αγάπη, την οποία ο χριστιανός καλείται να μιμηθεί, προσευχόμενος για όλους τους ανθρώπους. Κατά τη Θεία Λειτουργία, οι χριστιανοί προσευχόμενοι γίνονται η ψυχή του κόσμου. Αυτό συμβαίνει γιατί κατά την Θεία Λειτουργία είμαστε ένα σώμα, το σώμα τουΧριστού. Αφού είμαστε ενωμένοι με το Χριστό, είμαστε δεμένοι και μεταξύ μας. Αυτό φαίνεται
καλύτερα όταν κοινωνούμε. Μεταλαμβάνουμε από τον έναν άρτο και το ένα ποτήριο, όπως το λέει ο Απ. Παύλος: «ότι εις άρτος, εν σώμα οι πολλοί εσμέν οι γαρ πάντες εκ του ενός άρτου μετέχομεν» (Α'Κορ. 10,17). Η ενότητα των πιστών που υπάρχει στο λατρευτικό χώρο σφυρηλατείται από την ειρήνη και την αγάπη, όπως υπογραμμίζει το κείμενο που ακολουθεί.
Αυτές δένουν τους ανθρώπους και ιδιαίτερα τους πιστούς, ενώ η ταραχή και το μίσος τους χωρίζουν. Γι' αυτό ακούγονται στην εκκλησία τα «εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν» και «αγαπήσωμεν αλλήλους, ίνα εν ομονοία ομολογήσωμεν». Η ενότητα των πιστών στη Θεία Λειτουργία είναι ένα γεγονός που ξεπερνάει τα όρια του ατομισμού. Η κοινότητα των πιστών προσεύχεται όχι μόνο για τους παρόντες στη σύναξη, αλλά και για όσους δεν μπόρεσαν να παραστούν( «υπέρ των δι’ ευλόγους αιτίας απολειφθέντων»), ακόμη και για όσους δείχνουν εχθρική διάθεση απέναντι της. Η στάση αυτή του χριστιανού προς τον συνάνθρωπο του που προβάλλεται μέσα από την Θεία Λειτουργία είναι η στάση που πρέπει να έχει κάθε άνθρωπος απέναντι στον συνάνθρωπό του
2)«Η ορθόδοξη λατρεία είναι µία κίνηση να διακρίνουµε τον αληθινό Θεό, ο οποίος διαρκώς φανερώνεται στην καθηµερινότητα και πραγµατικότητα της ζωής µας, να τοποθετηθούµε µέσα στους κόλπους της αγάπης Του, να εκφράσουµε ανταποδοτικά την ευχαριστία και την αγάπη µας, να κοινωνήσουµε τελικά µαζί Του, να περιχωρήσουµε στη χάρη και ενέργειά Του, να ζήσουµε τη συγγένεια µαζί Του...» (Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικόλαος). Στο παραπάνω κείµενο, µε τίτλο "Η κατάργηση της ατοµικότητας µέσα στη Θεία Λατρεία", ο συγγραφέας περιγράφει τη σχέση του Θεού µε τον άνθρωπο, όπως τη βιώνει η Εκκλησία στη λατρεία της. Να διαλέξετε ένα στοιχείο που σας κάνει ιδιαίτερη εντύπωση και να το σχολιάσετε παραπέµποντας σε κάποιο από τα θέµατα του φετινού µαθήµατος των Θρησκευτικών.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Κάνοντας λόγο για την κατάργηση της ατομικότητας μέσα στην Θεία Λειτουργία θα
μπορούσαμε να αναφέρουμε τα όσα μάθαμε φέτος για την Θεία Λειτουργία και ιδιαίτερα για
την Θεία Ευχαριστία, μέσα από την οποία ενωνόμαστε με τον Θεό αλλά και με τους άλλους
ανθρώπους. Γινόμαστε ένα σώμα, το σώμα του Χριστού. Όπως λέει ο Απ. Παύλος: «Έτσι και το
πλήθος των χριστιανών είμαστε ένα σώμα χάρη στο Χριστό, και καθένας μας αποτελεί μέλος
του σώματος, που μέλη του είναι κι όλοι οι άλλοι» (Ρωμ. 12, 4-5). Αφού είμαστε ενωμένοι με
το Χριστό, είμαστε δεμένοι και μεταξύ μας. Αυτό φαίνεται καλύτερα όταν κοινωνούμε.
Μεταλαμβάνουμε από τον έναν άρτο και το ένα ποτήριο, Απ. Παύλος: (Α΄Κορ. 10,17).Η
ενότητα των πιστών που υπάρχει στο λατρευτικό χώρο σφυρηλατείται από την ειρήνη και την
αγάπη. Αυτές δένουν τους ανθρώπους και ιδιαίτερα τους πιστούς, ενώ η ταραχή και το μίσος
τους χωρίζουν. Γι' αυτό ακούγονται στην εκκλησία τα «εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν» και
«αγαπήσωμεν αλλήλους ίνα εν ομονοία ομολογήσωμεν». Η ενότητα των πιστών στη Θεία
Λειτουργία είναι ένα γεγονός που ξεπερνάει τα όρια του ατομισμού. Η κοινότητα των πιστών
προσεύχεται όχι μόνο για τους παρόντες στη σύναξη, αλλά και για όσους δεν μπόρεσαν να
παραστούν , ακόμη και για όσους δείχνουν εχθρική διάθεση απέναντι της.
3)«Οι πρώτοι χριστιανοί ζούσαν µε πνεύµα αδελφοσύνης και αγάπης (κοινά δείπνα, κοινοκτηµοσύνη) µε καθηµερινή τέλεση της Θείας Ευχαριστίας». «Η συµµετοχή των πιστών στην Εκκλησία φανερώνεται µε τη συµµετοχή τους στη θεία λατρεία και ιδιαίτερα στη Θεία Ευχαριστία». Να σχολιάσετε τα παραπάνω αποσπάσµατα.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Η κοινοκτημοσύνη, τα κοινά δείπνα της αγάπης, το πνεύμα αδελφοσύνης και αγάπης
των πρώτων χριστιανών πάντα θα αποτελούν πρότυπο ζωής σε κάθε εποχή γιατί ακριβώς
αποτελούσαν με την σειρά τους εφαρμογή του προτύπου που προέβαλε ο ίδιος ο Χριστός. Τα
δείπνα της αγάπης που τελούνταν μέχρι τον 2ο
αιώνα αποτελούσαν μίμηση του Μυστικού
Δείπνου, η κοινοκτημοσύνη και το πνεύμα αδελφοσύνης και αγάπης εκφράζουν την ενότητα
των πιστών μεταξύ τους αλλά και την ένωση με τον Χριστό μέσα από την Θεία λειτουργία και
ιδιαίτερα μέσα από την Θεία Ευχαριστία όταν μεταλαμβάνουν Σώμα και Αίμα Χριστού από τον
ένα άρτο και από το ένα ποτήριο. Ο Χριστός με την ενσάρκωση, την διδασκαλία, το πάθος, και
την Ανάσταση του αποτέλεσε το διαχρονικό πρότυπο αγάπης.
Το πνεύμα αυτό της αδελφοσύνης που ήταν πιο έντονο στην πρώτη Εκκλησία στις
μέρες μας φαίνεται να έχει κάπως ατονήσει. Αυτό αποτελεί συνέπεια της αποστασιοποίησης
των ίδιων των πιστών από την λατρεία. Ο ρόλος του συνιερουργού που έχουν οι κληρικοί σε
πολλές περιπτώσεις έχει αδρανήσει και οι πιστοί αντιμετωπίζουν την λατρεία της Εκκλησίας
όχι ως κάτι ουσιαστικό για την ζωή τους αλλά ως απλές θρησκευτικές ή κοινωνικές
εκδηλώσεις. Εάν όμως ο πιστός εξοικειωθεί με τη λατρεία, ακόμα και η αρχαϊζουσα γλώσσα
δεν θα τον εμποδίζει να κατανοεί το τι συμβαίνει. Εξ’ άλλου υπάρχουν πολλές μεταφράσεις
και το κήρυγμα είναι σε πολύ απλή μορφή.
Με την συμμετοχή στην λατρεία της Εκκλησίας που είναι εσωτερική και πνευματική
μπορεί να επιτευχθεί πάλι το πνεύμα ενότητας που προβάλλει η πρώτη Εκκλησία στο πρότυπο
του Ιησού Χριστού.
4)Η πρώτη Εκκλησία ζούσε σε πνεύµα αδελφοσύνης και αγάπης, µε κοινά δείπνα και κοινοκτηµοσύνη, κοινά τα αγαθά όλων, τελώντας καθηµερινά τη Θεία Ευχαριστία. αιώνες µετά, ο άνθρωπος δεν έχει χάσει τις αξίες του και παραµένει εικόνα Θεού. Κατά τη γνώµη σας η κοινοκτηµοσύνη, τακοινά δείπνα, το πνεύµα της αδελφοσύνης και της αγάπης των πρώτων χριστιανών µπορούν να αποτελέσουν πρότυπο ζωής στη σύγχρονη εποχή;
Να τεκµηριώσετε την άποψή σας.
5)Ο Απόστολος Παύλος χρησιµοποίησε την εικόνα του «σώµατος» για να ορίσει την Εκκλησία: «Έτσι και το πλήθος των χριστιανών είµαστε ένα σώµα χάρη στον Χριστό, και καθένας µας αποτελεί µέλος του σώµατος, που µέλη του είναι κι όλοι οι άλλοι». Να εξηγήσετε αυτή τη θέση και να δείξετε ποια είναι η σηµασία της για τους χριστιανούς.
6) Ο Ιωάννης Χρυσόστοµος, αναφερόµενος στην Εκκλησία, σηµειώνει ότι: «... είναι θεµέλιο αρετής, διδασκαλείο (σχολείο) φιλοσοφίας, όχι µόνον την ώρα της λατρευτικής σύναξης... αλλά και σ' όλον τον υπόλοιπο χρόνο. ... Όσα υπάρχουν και γίνονται εδώ είναι πνευµατικό λουτρό, που µε τη θερµότητα του Πνεύµατος αφαιρείται κάθε βρωµιά...». Να αναπτύξετε και να σχολιάσετε τις βασικές θέσεις του κειµένου.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Η τρίτη φάση της Θείας οικονομίας είναι η Εκκλησία που ίδρυσε ο Κύριος. Αυτή
συνεχίζει το σωτήριο έργο του. Σωζόμαστε μέσα στην Εκκλησία. Με τα μυστήριά της και
μάλιστα με τη Θεία Ευχαριστία, παίρνουμε τον ίδιο το Χριστό, το Σώμα του και το Αίμα του.
Προγευόμαστε τη Βασιλεία του Θεού, που έχει εγκαινιαστεί με την έλευση του Χριστού. Την
πλήρη δόξα και μακαριότητα θα απολαύσουν οι πιστοί μετά την ανάσταση των νεκρών. Τότε
θα ανακαινιστεί η κτίση και θα μεταμορφωθεί ο άνθρωπος. Αν, επομένως, θέλουμε ν'
ακολουθήσουμε το Χριστό ως συνοδοιπόροι του στο δρόμο του Σταυρού και της Ανάστασης,
θα πρέπει η καρδιά μας να είναι καθαρή. Άλλωστε, η ίδια η θέληση και ο αγώνας μας να συμμετάσχουμε στο Πάθος και στην Ανάσταση του Κυρίου, θα μας βοηθήσουν να ξαναβρούμε
το χαμένο κάλλος μας. Αυτό θα γίνει αφού «απεκδυθούμε τα αμαρτήματα».
Η Εκκλησία, ως Ορθοδοξία, ζει στη θεία χάρη και τη μεταδίδει συνεχώς στον κόσμο. Ο
ορθόδοξος πιστός μαθαίνει να ζητεί συνεχώς με την άσκηση, την προσευχή και τη λατρεία, το
Άγιο Πνεύμα, διότι δεν μπορεί κανείς να δεχτεί το Χριστό ως σωτήρα χωρίς τη χάρη του Αγίου
Πνεύματος (Α' Κορ. 12,3). Η Εκκλησία είναι χώρος αναγέννησης και θεραπείας. Ο πιστός στην
πορεία της ζωής του, στον αγώνα του, οσάκις τραυματιστεί από την αμαρτία μπορεί να
καταφύγει σ' αυτήν, γιατί κατά τον ιερό Χρυσόστομο, είναι «ίατρεΐον πνευματικόν»
(πνευματικό νοσοκομείο). Οι άγιοι θαυματουργούν, διότι είναι κατοικητήρια της άκτιστης
χάρης. Και κάθε πιστός καλείται με τη χάρη του Τριαδικού Θεού να γίνει άγιος, ώστε η
ανθρώπινη κοινωνία να γίνει κοινωνία αγίων.
Ο αγώνας του χριστιανού ενισχύεται όταν «πλησιάζει με φόβο τη μυστική τράπεζα»
του Χριστού, δηλαδή όταν μεταλαμβάνει το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου. Στη Θεία
Μετάληψη, ο πιστός ενώνεται εκούσια μαζί με το Χριστό και συμμετέχει προσωπικά στο
Μυστικό Δείπνο. Στην ακολουθία, όμως, του Όρθρου της Μ. Πέμπτης, όταν θυμόμαστε το
Μυστικό Δείπνο, θυμόμαστε και κάτι σημαντικό που προηγήθηκε: ο Κύριος ένιψε τα πόδια
των μαθητών του. Είναι σαφές, επομένως, ότι δεν μπορούμε να συμμετάσχουμε στο Μυστικό
Δείπνο (να μεταλάβουμε) αν δε μιμηθούμε το Χριστό στο παράδειγμα της ανιδιοτελούς
προσφοράς (διακονίας) προς τους συνανθρώπους μας. Οι σχετικοί ύμνοι μάς υπενθυμίζουν
τούτο: ο Κύριος δεν ήρθε στον κόσμο για να υπηρετηθεί αλλά για να υπηρετήσει, γι' αυτό κι ο
χριστιανός καλείται ν' αρνηθεί τον εγωισμό του και να θέσει τον εαυτό του στην υπηρεσία των
συνανθρώπων του.
Τέλος, η Εκκλησία μάς καθοδηγεί με τους πνευματικούς ποιμένες οι οποίοι φρoντίζoυv
και για τις υλικές ανάγκες των ενοριτών. Ιδρύματα, στέγες ορφανών και γερόντων
προσφέρουν θαλπωρή και παρηγοριά σε πολλές πονεμένες ψυχές. Αυτά γίνονταν και στην
αρχαία Εκκλησία: η λατρευτική σύναξη ήταν συνδυασμένη με τη φιλανθρωπία.
Φεύγοντας από το ναό και έχοντας ζήσει αυτό που μας πρόσφερε η Θεία Ευχαριστία,
ενωμένοι με όλους τους χριστιανούς με το σύνδεσμο της ειρήνης, και της αγάπης,
ξαναγυρίζουμε στον κόσμο, για να πούμε και σ' άλλους τι προσφέρει στον άνθρωπο η
Εκκλησία του Χριστού.
µοίραζε στον κόσµο γύρω Όµως και µια µικρή, ένας µικρός άσπρος άγγελος και αυτή Μ' ένα µαχαίρι έκοβε και µοίραζε Κοµµάτια γνήσιο ουρανό Κι όλοι τώρα τρέχαν σ' αυτή, λίγοι πηγαίναν στο ψωµί Όλοι τρέχανε στο µικρόν άγγελο που µοίραζε ουρανό Ας µην το κρύβουµε ∆ιψάµε για ουρανό!" Στο παραπάνω ποίηµα ο ποιητής τονίζει πόσο σπουδαίο είναι ο άνθρωπος να µοιράζεται αυτά που έχει µε άλλους. Να σχολιάσετε αυτή τη θέση σε σχέση µε αντίστοιχες απόψεις της Εκκλησίας.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Όπως βλέπουμε και μέσα από την λατρεία και ιδιαίτερα μέσα από την Θεία Ευχαριστία
οι πιστοί αποτελούν ένα σώμα, σώσμα Χριστού. Είναι ενωμένοι με τον Χριστό αλλά και μεταξύ τους και αυτό φαίνεται όταν μεταλαμβάνουν τον ένα άρτο και πίνουν από ένα ποτήριο. Τους
ενώνει η αγάπη και η ειρήνη που δίδαξε ο Ιησούς Χριστός. Η ενότητα των πιστών στη Θεία
Λειτουργία είναι ένα γεγονός που ξεπερνάει τα όρια του ατομισμού. Η κοινότητα των πιστών
προσεύχεται όχι μόνο για τους παρόντες στη σύναξη, αλλά και για όσους δεν μπόρεσαν να
παραστούν, ακόμη και για όσους δείχνουν εχθρική διάθεση απέναντι της. Είναι αυτονόητο
λοιπόν για τον πιστό ότι αφού δεν προσεύχεται μόνο για το δικό του καλό αλλά και για το καλό
των άλλων, μοιράζεται και αυτά που έχει με τους άλλους όχι από υποχρέωση αλλά από αγάπη.
7) Οι χριστιανοί πρέπει να βγαίνουν από τον ναό ... σα να κατεβαίνουν από τους ουρανούς. Ήσυχοι και φιλοσοφηµένοι ... µε αγάπη προς τη σοφία, περισσότερο ευλαβείς. ... Να διδάσκουν τους άλλους µε τη συµπεριφορά τους ότι συνοµίλησαν µε τον Κύριο, ότι συναναστράφηκαν τον Χριστό (Ιωάννης ο Χρυσόστοµος). Να εντοπίσετε και να σχολιάσετε τα στοιχεία µε τα οποία ο συγγραφέας περιγράφει τη σχέση της λατρείας µε την καθηµερινή ζωή των χριστιανών.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Ο χριστιανός με τον αγώνα του τον πνευματικό επιδιώκει να ζήσει με το Χριστό και να
προκόψει πνευματικά. Η ενότητα αυτή του πιστού με τον Κύριο δεν είναι θεωρητική. Ο
Χριστός τονίζει στον ύμνο της Μ. Εβδομαδας, ότι είναι «το αμπέλι που δίνει ζωή στα κλήματα»
και ότι μόνο μέσα στο αμπέλι αυτό μπορεί να καρποφορήσει ο χριστιανός. Θέλει (με τα λόγια
αυτά) να μας υπενθυμίσει ότι η ενότητα μαζί του, η συμπόρευση και η συσταύρωση αλλά και
η συμμετοχή στη χαρά της Ανάστασης είναι πραγματοποιήσιμα μόνο μέσα στην Εκκλησία.
Κανένας δεν μπορεί να προσεγγίσει τα γεγονότα του Πάθους και της Ανάστασης του Χριστού
ευρισκόμενος έξω από τη ζωή της Εκκλησίας. Γιατί το Πάθος και η Ανάσταση είναι γεγονότα
που στη ζωή του πιστού εναλλάσσονται. Ζώντας τη ζωή της Εκκλησίας μέσα από τη Θεία
Μετάληψη, τη μετάνοια, την προσευχή, τη νηστεία και τον καθημερινό αγώνα κατά των
παθών, ο χριστιανός συμμετέχει συνεχώς στη ζωή του Χριστού, στο Πάθος και την Ανάστασή
του. Γίνεται φανερό ότι η Εκκλησία μας διδάσκει, μας αγιάζει, μας ποιμαίνει. Στη θεία λατρεία,
ακούγεται ο λόγος του Θεού, ο οποίος αναλύεται στους πιστούς με το κήρυγμα. Μια δεύτερη
δωρεά της θείας λατρείας είναι ο αγιασμός, η θεία χάρη. Το λέει ο ιερέας απευθυνόμενος στο
Θεό: «Εσύ που δέχτηκες τα τίμια δώρα από μας, στείλε μας σε ανταπόδοση τη θεία χάρη και
τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος». Τέλος, η Εκκλησία μάς καθοδηγεί με τους πνευματικούς
ποιμένες οι οποίοι φρoντίζoυv και για τις υλικές ανάγκες των ενοριτών. Ιδρύματα, στέγες
ορφανών και γερόντων προσφέρουν θαλπωρή και παρηγοριά σε πολλές πονεμένες ψυχές.
Αυτά γίνονταν και στην αρχαία Εκκλησία: η λατρευτική σύναξη ήταν συνδυασμένη με τη
φιλανθρωπία. Μπαίνοντας στο ναό είναι σαν να πατούμε στον ουρανό. Ο χρόνος καταργείται,
γιατί ζούμε συγχρόνως τη ζωή και το έργο του Χριστού (παρελθόν), αυτό που γίνεται τώρα με
τη σύναξη των πιστών και το δεσμό τους με τον Κύριο (παρόν) και αυτό που θα 'ρθει, το
προσδοκώμενο, το αιώνιο. Αυτό το τελευταίο είναι η Βασιλεία των ουρανών που
προγευόμαστε με τα τελούμενα στη Θεία Λειτουργία. Φεύγοντας από το ναό και έχοντας ζήσει
αυτό που μας πρόσφερε η Θεία Ευχαριστία, ενωμένοι με όλους τους χριστιανούς με το
σύνδεσμο της ειρήνης, και της αγάπης, ξαναγυρίζουμε στον κόσμο, για να πούμε και σ' άλλους
τι προσφέρει στον άνθρωπο η Εκκλησία του Χριστού
8) Στη Θεία Ευχαριστία οι χριστιανοί είναι ενωµένοι µεταξύ τους χωρίς ατοµικισµό και µε τον Χριστό, αποτελούν ένα σώµα, το σώµα του Χριστού. Να εξηγήσετε αυτή τη θέση και να δείξετε ποια είναι η σηµασία της για τους χριστιανούς
9)Τη βραδιά του Μυστικού ∆είπνου ο Χριστός είπε στους µαθητές του: «Αν, λοιπόν, είστε φίλοι µου να µε µιµείστε». Να αναπτύξετε το νόηµα αυτής της φράσης α) για τους µαθητές του Χριστού, και β) για τους σηµερινούς χριστιανούς, κληρικούς και λαϊκούς. Να τεκµηριώσετε την
απάντησή σας µε βάση το πρότυπο ζωής που πρόσφερε ο Χριστός στον κόσµο
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Ο ίδιος ο Κύριος συνέστησε τη Θεία Ευχαριστία κατά το Μυστικό Δείπνο, λίγο πριν
συλληφθεί και σταυρωθεί. Παρέδωσε το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, προσφέροντας το
Σώμα του και το Αίμα του και παραγγέλνοντας στους μαθητές του να κάμουν το ίδιο, «για να
τον θυμούνται», «ωσότου να έρθει και πάλι κατά τη Δευτέρα Παρουσία». Η περιγραφή της
πρώτης Θείας Ευχαριστίας είναι ταυτόχρονα περιγραφή της Θείας Ευχαριστίας κατά τους
αποστολικούς χρόνους. Οι απόστολοι, μαζί με τη διδασκαλία του Ευαγγελίου, παρέδιδαν και
τον τρόπο τέλεσης της Θείας Ευχαριστίας, που ήταν μια επανάληψη των πράξεων του Κυρίου
κατά το τελευταίο εκείνο Δείπνο: προσευχή- ψαλμωδία- διδασκαλία- τέλεση της Ευχαριστίας
(ευλογία, δηλαδή, του άρτου και του οίνου και κοινωνία όλων των παριστάμενων πιστών).
Διαμορφώθηκε, έτσι, μια άγραφη παράδοση η οποία παρέμεινε ζωντανή σ' όλη την
αποστολική και μεταποστολική εποχή.
Ο Κύριος θυσιάστηκε για χάρη μας. Έδωσε τον εαυτό του «αντάλλαγμα τω
θανάτω», θυσιάστηκε δηλαδή για να απαλλαγούμε από τη φοβερή εξουσία του θανάτου.
Συγχώρησε τον άνθρωπο για την αμαρτία του, αλλά και τον δόξασε. Τον συμφιλίωσε με το
Θεό, έκαμε τη γη ουρανό, πάτησε (=σύντριψε) με το θάνατο του το θάνατο και το διάβολο,
θεμελίωσε την Εκκλησία και μας χάρισε τη ζωή. Ο θάνατος του είναι δοξασμένος, γιατί μας
δώρισε την αθανασία και τη δόξα, με την εκ νεκρών Ανάσταση. Ο ύμνος της Μ. Εβδομάδας μας υπενθυμίζει την σημασία της συμμετοχής μας στο Πάθος του Χριστού, όταν αναφέρει ότι, για να βαδίσουμε και να σταυρωθούμε μαζί με το Χριστό («συμπόρευση» και «συ- σταύρωση»), θα πρέπει να έχουμε καθαρίσει το πνεύμα μας, τον εσωτερικό μας κόσμο δηλαδή, από κάθε αταίριαστη σκέψη και επιθυμία. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να ζήσουμε μαζί με το Χριστό και να τον ακολουθήσουμε στην ένδοξη πορεία του προς τη Βασιλεία των Ουρανών. Αν, επομένως, θέλουμε ν' ακολουθήσουμε το Χριστό ωςσυνοδοιπόροι του στο δρόμο του Σταυρού και της Ανάστασης, θα πρέπει η καρδιά μας να είναι καθαρή. Άλλωστε, η ίδια η θέληση και ο αγώνας μας να συμμετάσχουμε στο Πάθος και στην Ανάσταση του Κυρίου, θα μας βοηθήσουν να ξαναβρούμε το χαμένο κάλλος μας. Αυτό θα γίνει αφού «απεκδυθούμε τα αμαρτήματα».
Ο αγώνας του χριστιανού ενισχύεται όταν «πλησιάζει με φόβο τη μυστική τράπεζα»
του Χριστού, δηλαδή όταν μεταλαμβάνει το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου. Στη Θεία
Μετάληψη, ο πιστός ενώνεται εκούσια μαζί με το Χριστό και συμμετέχει προσωπικά στο
Μυστικό Δείπνο. Στην ακολουθία, όμως, του Όρθρου της Μ. Πέμπτης, όταν θυμόμαστε το
Μυστικό Δείπνο, θυμόμαστε και κάτι σημαντικό που προηγήθηκε: ο Κύριος ένιψε τα πόδια
των μαθητών του. Είναι σαφές, επομένως, ότι δεν μπορούμε να συμμετάσχουμε στο Μυστικό
Δείπνο (να μεταλάβουμε) αν δε μιμηθούμε το Χριστό στο παράδειγμα της ανιδιοτελούς
προσφοράς (διακονίας) προς τους συνανθρώπους μας. Οι σχετικοί ύμνοι μάς υπενθυμίζουν
τούτο: ο Κύριος δεν ήρθε στον κόσμο για να υπηρετηθεί αλλά για να υπηρετήσει, γι' αυτό κι ο
χριστιανός καλείται ν' αρνηθεί τον εγωισμό του και να θέσει τον εαυτό του στην υπηρεσία των
συνανθρώπων του. Κι αν θέλουμε να είμαστε φίλοι του, να τον μιμηθούμε και να γίνουμε
διάκονοι αγάπης για τους συνανθρώπους μας.
Οι σχετικές ευχές, στο Μυστήριο της Ιερωσύνης, ζητούν για το χειροτονούμενο τη χάρη
του Θεού, ώστε να ανταποκρίνεται στην υψηλή αποστολή του, που είναι να οδηγεί τους
πιστούς στη «Βασιλεία του Θεού». Ο πρεσβύτερος αναλαμβάνει το κήρυγμα, για να
«ανακαινίζει» το λαό του Θεού ως πνευματικός οδηγός του. Και ο επίσκοπος καλείται να γίνει
«μιμητής του αληθινού Ποιμένος» του Χριστού δηλαδή, πρόθυμος πάντοτε να θυσιάζεται για
το ποίμνιο του. Οι φράσεις των σχετικών ευχών δείχνουν το ύψος των ευθυνών που
αναλαμβάνει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου