ΕΡΩΤΗΣΗ Β1
Ο Ιωάννης Χρυσόστομος παρουσιάζει τον Χριστό να λέει στους ανθρώπους: «Εγώ (είμαι) για
σένα πατέρας, εγώ αδελφός, εγώ σύζυγος, εγώ σπίτι, εγώ τροφή, εγώ ρούχο, εγώ ρίζα, εγώ
θεμέλιο, ό,τι θέλεις εγώ. Να μη σου λείψει τίποτα. Θα δουλέψω εγώ. Ήρθα να σε υπηρετήσω,
όχι να με υπηρετήσεις. Εγώ (είμαι) και φίλος, και μέλος του σώματός σου και κεφάλι, και
αδελφός και αδελφή και μητέρα, όλα εγώ. Μόνο να είσαι κοντά μου. Εγώ (είμαι) φτωχός για
σένα και αλήτης για σένα. Στον σταυρό για σένα, στον τάφο για σένα. Στον ουρανό παρακαλώ
για σένα τον Πατέρα μου, στη γη έρχομαι Υιός του πατέρα μου για σένα. Εσύ είσαι τα πάντα
για μένα, και αδελφός και συγκληρονόμος και φίλος μου και μέλος του σώματός μου. Τι άλλο
θέλεις;». Να εντοπίσετε στο παραπάνω κείμενο σταθμούς του λυτρωτικού έργου του Χριστού και να
τους σχολιάσετε.
Απάντηση
Μέσα από το κείμενο του Ιωάννη του Χρυσόστομου βλέπουμε το λυτρωτικό έργο του
Χριστού. Βλέπουμε την Ενσάρκωση, την Σταύρωση, την Ανάσταση, την ίδρυση της Εκκλησίας
και τη Θεία Ευχαριστία. Ο πρώτος σταθμός του λειτουργικού έργου του Χριστού που βλέπουμε
στο κείμενο με την λέξη «ήρθα» είναι η Ενσάρκωση του. Ο Υιός του Θεού, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος έγινε άνθρωπος για να υπηρετήσει τους ανθρώπους («ήρθα να σε
υπηρετήσω, όχι να με υπηρετείς») διδάσκοντας την ταπείνωση. Το γεγονός της
ενανθρωπίσεως αποτελεί θεμέλιο της χριστιανικής πίστης και την δεύτερη φάση του σχεδίου
της Θείας Οικονομίας του θεού για την σωτηρία του ανθρώπου.
Στην συνέχεια με την φράση «Στον σταυρό για σένα, στον τάφο για σένα» βλέπουμε
την Σταύρωση και την Ανάσταση Του. Εξίσου σημαντικά σημεία του λυτρωτικού έργου του
Κυρίου καθώς, χωρίς την Ανάσταση η πίστη μας είναι καινή.
Τέλος, με τη φράση «Στον ουρανό παρακαλώ για σένα τον Πατέρα μου, στη γη έρχομαι
Υιός του πατέρα μου για σένα. Εσύ είσαι τα πάντα για μένα, και αδελφός και συγκληρονόμος
και φίλος μου και μέλος του σώματός μου» βλέπουμε μέσα από την ίδρυση της Εκκλησίας την
Πεντηκοστή, την τήρηση της υπόσχεσης που είχε δώσει ο Κύριος στους μαθητές του κατά την
διάρκεια του Μυστικού Δείπνου όταν τους είπε ότι θα είναι πάντα μαζί τους. Καθώς μέσα από
τη Θεία Ευχαριστία με την χάρη του Αγίου Πνεύματος γινόμαστε ένα σώμα με τον Χριστό.
Ο Ιωάννης Χρυσόστομος παρουσιάζει τον Χριστό να λέει στους ανθρώπους: «Εγώ (είμαι) για
σένα πατέρας, εγώ αδελφός, εγώ σύζυγος, εγώ σπίτι, εγώ τροφή, εγώ ρούχο, εγώ ρίζα, εγώ
θεμέλιο, ό,τι θέλεις εγώ. Να μη σου λείψει τίποτα. Θα δουλέψω εγώ. Ήρθα να σε υπηρετήσω,
όχι να με υπηρετήσεις. Εγώ (είμαι) και φίλος, και μέλος του σώματός σου και κεφάλι, και
αδελφός και αδελφή και μητέρα, όλα εγώ. Μόνο να είσαι κοντά μου. Εγώ (είμαι) φτωχός για
σένα και αλήτης για σένα. Στον σταυρό για σένα, στον τάφο για σένα. Στον ουρανό παρακαλώ
για σένα τον Πατέρα μου, στη γη έρχομαι Υιός του πατέρα μου για σένα. Εσύ είσαι τα πάντα
για μένα, και αδελφός και συγκληρονόμος και φίλος μου και μέλος του σώματός μου. Τι άλλο
θέλεις;». Να εντοπίσετε στο παραπάνω κείμενο σταθμούς του λυτρωτικού έργου του Χριστού και να
τους σχολιάσετε.
Απάντηση
Μέσα από το κείμενο του Ιωάννη του Χρυσόστομου βλέπουμε το λυτρωτικό έργο του
Χριστού. Βλέπουμε την Ενσάρκωση, την Σταύρωση, την Ανάσταση, την ίδρυση της Εκκλησίας
και τη Θεία Ευχαριστία. Ο πρώτος σταθμός του λειτουργικού έργου του Χριστού που βλέπουμε
στο κείμενο με την λέξη «ήρθα» είναι η Ενσάρκωση του. Ο Υιός του Θεού, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος έγινε άνθρωπος για να υπηρετήσει τους ανθρώπους («ήρθα να σε
υπηρετήσω, όχι να με υπηρετείς») διδάσκοντας την ταπείνωση. Το γεγονός της
ενανθρωπίσεως αποτελεί θεμέλιο της χριστιανικής πίστης και την δεύτερη φάση του σχεδίου
της Θείας Οικονομίας του θεού για την σωτηρία του ανθρώπου.
Στην συνέχεια με την φράση «Στον σταυρό για σένα, στον τάφο για σένα» βλέπουμε
την Σταύρωση και την Ανάσταση Του. Εξίσου σημαντικά σημεία του λυτρωτικού έργου του
Κυρίου καθώς, χωρίς την Ανάσταση η πίστη μας είναι καινή.
Τέλος, με τη φράση «Στον ουρανό παρακαλώ για σένα τον Πατέρα μου, στη γη έρχομαι
Υιός του πατέρα μου για σένα. Εσύ είσαι τα πάντα για μένα, και αδελφός και συγκληρονόμος
και φίλος μου και μέλος του σώματός μου» βλέπουμε μέσα από την ίδρυση της Εκκλησίας την
Πεντηκοστή, την τήρηση της υπόσχεσης που είχε δώσει ο Κύριος στους μαθητές του κατά την
διάρκεια του Μυστικού Δείπνου όταν τους είπε ότι θα είναι πάντα μαζί τους. Καθώς μέσα από
τη Θεία Ευχαριστία με την χάρη του Αγίου Πνεύματος γινόμαστε ένα σώμα με τον Χριστό.
ΘΕΜΑ Β1
Σε πολλούς ύμνους της Μεγάλης Εβδομάδας η Εκκλησία προτρέπει τους πιστούς να
«συμμετάσχουν» στο Πάθος του Χριστού και να «συμπορευτούν» με Αυτόν. Σε ποιες σκέψεις
σας οδηγεί αυτή η θέση; Να αναπτύξετε την άποψή σας.
Απάντηση
Από την προτροπή αυτή μπορούμε να εξάγουμε δύο συμπεράσματα. Το ένα έχει να
κάνει με τον ρόλο του πιστού στην λατρεία της Χριστιανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και το άλλο
με την θεολογική – ουσιαστική σημασία της λατρείας.
Αναλυτικότερα ως προς τον ρόλο του πιστού, η χριστιανική λατρεία δεν αφορά μόνο
του κληρικούς, οι λαϊκοί βάση της γενικής ιεροσύνης που έλαβαν κατά το χρίσμα τους στο
μυστήριο της βάπτισης έχουν ή θα έπρεπε να έχουν ρόλο συνιερουργού.
Ο πιστός καλείται μέσα από τις ακολουθίες της Μεγάλης εβδομάδας όχι απλώς να παρακολουθήσει αλλά να βιώσει και ο ίδιος το Πάθος να συμμετέχει σε αυτό και να συμπορευτεί με τον Χριστό. Ο Κύριος θυσιάστηκε για χάρη μας. Έδωσε τον εαυτό του «αντάλλαγμα τω θανάτω» θυσιάστηκε δηλαδή για να απαλλαγούμε από τη φοβερή εξουσία του θανάτου. Συγχώρησε τον άνθρωπο για την αμαρτία του, αλλά και τον δόξασε. Τον
συμφιλίωσε με το Θεό, έκαμε τη γη ουρανό, πάτησε (=σύντριψε) με το θάνατο του το θάνατο
και το διάβολο, θεμελίωσε την Εκκλησία και μας χάρισε τη ζωή. Ο θάνατος του είναι
δοξασμένος, γιατί μας δώρισε την αθανασία και τη δόξα, με την εκ νεκρών Ανάσταση. Ο
όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας μας υπενθυμίζει την σημασία της συμμετοχής μας στο Πάθος
του Χριστού, όταν αναφέρει ότι, για να βαδίσουμε και να σταυρωθούμε μαζί με το Χριστό
(«συμπόρευση» και «συ- σταύρωση»), θα πρέπει να έχουμε καθαρίσει το πνεύμα μας, τον
εσωτερικό μας κόσμο δηλαδή, από κάθε αταίριαστη σκέψη και επιθυμία. Μόνο έτσι θα
μπορέσουμε να ζήσουμε μαζί με το Χριστό και να τον ακολουθήσουμε στην ένδοξη πορεία του
προς τη Βασιλεία των Ουρανών. Αν, επομένως, θέλουμε ν' ακολουθήσουμε το Χριστό ως
συνοδοιπόροι του στο δρόμο του Σταυρού και της Ανάστασης, θα πρέπει η καρδιά μας να
είναι καθαρή. Άλλωστε, η ίδια η θέληση και ο αγώνας μας να συμμετάσχουμε στο Πάθος και
στην Ανάσταση του Κυρίου, θα μας βοηθήσουν να ξαναβρούμε το χαμένο κάλλος μας. Αυτό θα
γίνει αφού «απεκδυθούμε τα αμαρτήματα». Ο αγώνας του χριστιανού ενισχύεται όταν
«πλησιάζει με φόβο τη μυστική τράπεζα» του Χριστού, δηλαδή όταν μεταλαμβάνει το Σώμα
και το Αίμα του Κυρίου. Στη Θεία Μετάληψη, ο πιστός ενώνεται εκούσια μαζί με το Χριστό και
συμμετέχει προσωπικά στο Μυστικό Δείπνο. Στην ακολουθία, όμως, του Όρθρου της Μ.
Πέμπτης, όταν θυμόμαστε το Μυστικό Δείπνο, θυμόμαστε και κάτι σημαντικό που
προηγήθηκε: ο Κύριος ένιψε τα πόδια των μαθητών του. Είναι σαφές, επομένως, ότι δεν
μπορούμε να συμμετάσχουμε στο Μυστικό Δείπνο (να μεταλάβουμε) αν δε μιμηθούμε το
Χριστό στο παράδειγμα της ανιδιοτελούς προσφοράς (διακονίας) προς τους συνανθρώπους
μας. Οι σχετικοί ύμνοι μάς υπενθυμίζουν τούτο: ο Κύριος δεν ήρθε στον κόσμο για να
υπηρετηθεί αλλά για να υπηρετήσει, γι' αυτό κι ο χριστιανός καλείται ν' αρνηθεί τον εγωισμό
του και να θέσει τον εαυτό του στην υπηρεσία των συνανθρώπων του. Κι αν θέλουμε να
είμαστε φίλοι του, να τον μιμηθούμε και να γίνουμε διάκονοι αγάπης για τους συνανθρώπους
μας.
Σε πολλούς ύμνους της Μεγάλης Εβδομάδας η Εκκλησία προτρέπει τους πιστούς να
«συμμετάσχουν» στο Πάθος του Χριστού και να «συμπορευτούν» με Αυτόν. Σε ποιες σκέψεις
σας οδηγεί αυτή η θέση; Να αναπτύξετε την άποψή σας.
Απάντηση
Από την προτροπή αυτή μπορούμε να εξάγουμε δύο συμπεράσματα. Το ένα έχει να
κάνει με τον ρόλο του πιστού στην λατρεία της Χριστιανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και το άλλο
με την θεολογική – ουσιαστική σημασία της λατρείας.
Αναλυτικότερα ως προς τον ρόλο του πιστού, η χριστιανική λατρεία δεν αφορά μόνο
του κληρικούς, οι λαϊκοί βάση της γενικής ιεροσύνης που έλαβαν κατά το χρίσμα τους στο
μυστήριο της βάπτισης έχουν ή θα έπρεπε να έχουν ρόλο συνιερουργού.
Ο πιστός καλείται μέσα από τις ακολουθίες της Μεγάλης εβδομάδας όχι απλώς να παρακολουθήσει αλλά να βιώσει και ο ίδιος το Πάθος να συμμετέχει σε αυτό και να συμπορευτεί με τον Χριστό. Ο Κύριος θυσιάστηκε για χάρη μας. Έδωσε τον εαυτό του «αντάλλαγμα τω θανάτω» θυσιάστηκε δηλαδή για να απαλλαγούμε από τη φοβερή εξουσία του θανάτου. Συγχώρησε τον άνθρωπο για την αμαρτία του, αλλά και τον δόξασε. Τον
συμφιλίωσε με το Θεό, έκαμε τη γη ουρανό, πάτησε (=σύντριψε) με το θάνατο του το θάνατο
και το διάβολο, θεμελίωσε την Εκκλησία και μας χάρισε τη ζωή. Ο θάνατος του είναι
δοξασμένος, γιατί μας δώρισε την αθανασία και τη δόξα, με την εκ νεκρών Ανάσταση. Ο
όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας μας υπενθυμίζει την σημασία της συμμετοχής μας στο Πάθος
του Χριστού, όταν αναφέρει ότι, για να βαδίσουμε και να σταυρωθούμε μαζί με το Χριστό
(«συμπόρευση» και «συ- σταύρωση»), θα πρέπει να έχουμε καθαρίσει το πνεύμα μας, τον
εσωτερικό μας κόσμο δηλαδή, από κάθε αταίριαστη σκέψη και επιθυμία. Μόνο έτσι θα
μπορέσουμε να ζήσουμε μαζί με το Χριστό και να τον ακολουθήσουμε στην ένδοξη πορεία του
προς τη Βασιλεία των Ουρανών. Αν, επομένως, θέλουμε ν' ακολουθήσουμε το Χριστό ως
συνοδοιπόροι του στο δρόμο του Σταυρού και της Ανάστασης, θα πρέπει η καρδιά μας να
είναι καθαρή. Άλλωστε, η ίδια η θέληση και ο αγώνας μας να συμμετάσχουμε στο Πάθος και
στην Ανάσταση του Κυρίου, θα μας βοηθήσουν να ξαναβρούμε το χαμένο κάλλος μας. Αυτό θα
γίνει αφού «απεκδυθούμε τα αμαρτήματα». Ο αγώνας του χριστιανού ενισχύεται όταν
«πλησιάζει με φόβο τη μυστική τράπεζα» του Χριστού, δηλαδή όταν μεταλαμβάνει το Σώμα
και το Αίμα του Κυρίου. Στη Θεία Μετάληψη, ο πιστός ενώνεται εκούσια μαζί με το Χριστό και
συμμετέχει προσωπικά στο Μυστικό Δείπνο. Στην ακολουθία, όμως, του Όρθρου της Μ.
Πέμπτης, όταν θυμόμαστε το Μυστικό Δείπνο, θυμόμαστε και κάτι σημαντικό που
προηγήθηκε: ο Κύριος ένιψε τα πόδια των μαθητών του. Είναι σαφές, επομένως, ότι δεν
μπορούμε να συμμετάσχουμε στο Μυστικό Δείπνο (να μεταλάβουμε) αν δε μιμηθούμε το
Χριστό στο παράδειγμα της ανιδιοτελούς προσφοράς (διακονίας) προς τους συνανθρώπους
μας. Οι σχετικοί ύμνοι μάς υπενθυμίζουν τούτο: ο Κύριος δεν ήρθε στον κόσμο για να
υπηρετηθεί αλλά για να υπηρετήσει, γι' αυτό κι ο χριστιανός καλείται ν' αρνηθεί τον εγωισμό
του και να θέσει τον εαυτό του στην υπηρεσία των συνανθρώπων του. Κι αν θέλουμε να
είμαστε φίλοι του, να τον μιμηθούμε και να γίνουμε διάκονοι αγάπης για τους συνανθρώπους
μας.
ΘΕΜΑ Β1
Στην παράδοση της Εκκλησίας αλλά και του τόπου μας έχει ξεχωριστή θέση η Μεγάλη
Εβδομάδα. Να αναφερθείτε σε αυτή την παράδοση και να σχολιάσετε το νόημα που αυτή έχει
για τους πιστούς.
Απάντηση
Η εβδομάδα πριν από το Πάσχα ονομάζεται Μεγάλη και πραγματικά είναι. Από την
Κυριακή των Βαΐων και κάθε βράδυ ψάλλεται στις εκκλησίες ο Όρθρος της επόμενης ημέρας,
για να μπορούν όλοι να ζήσουν τα δραματικά γεγονότα των Παθών του Κυρίου. Οι τέσσερις
αυτές ημέρες Μ. Δευτέρα έως και Μ. Πέμπτη μάς προετοιμάζουν πνευματικά για το Θείο
δράμα, ενώ τη Μ. Παρασκευή έχουμε την κορύφωσή του: τα άγια και σωτήρια και φρικτά
Πάθη του Κυρίου και Θεού μας.
Μέσα από τα γεγονότα της Μ. εβδομάδας βλέπουμε ότι ο Κύριος θυσιάστηκε για χάρη
μας. Έδωσε τον εαυτό του «αντάλλαγμα τω θανάτω» θυσιάστηκε δηλαδή για να απαλλαγούμε από τη φοβερή εξουσία του θανάτου. Συγχώρησε τον άνθρωπο για την αμαρτία του, αλλά και
τον δόξασε. Τον συμφιλίωσε με το Θεό, έκαμε τη γη ουρανό, πάτησε (=σύντριψε) με το θάνατο
του το θάνατο και το διάβολο, θεμελίωσε την Εκκλησία και μας χάρισε τη ζωή. Ο θάνατος του
είναι δοξασμένος, γιατί μας δώρισε την αθανασία και τη δόξα, με την εκ νεκρών Ανάσταση. Τη
Μ. Εβδομάδα δεν παρακολουθούμε απλώς το θείο δράμα αλλά το ζούμε, συμμετέχουμε σε
αυτό γ’ αυτό γίνεται λόγος για συμπόρευση και συσταύρωση. Ο ύμνος της Μ. Εβδομάδας (ο
όρθρος Μ. Δευτέρας) μάς υπενθυμίζει την σημασία της συμμετοχής μας στο Πάθος του
Χριστού, όταν αναφέρει ότι, για να βαδίσουμε και να σταυρωθούμε μαζί με το Χριστό, θα
πρέπει να έχουμε καθαρίσει το πνεύμα μας, τον εσωτερικό μας κόσμο δηλαδή, από κάθε
αταίριαστη σκέψη και επιθυμία. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να ζήσουμε μαζί με το Χριστό και
να τον ακολουθήσουμε στην ένδοξη πορεία του προς τη Βασιλεία των Ουρανών. Ο αγώνας του
χριστιανού ενισχύεται όταν «πλησιάζει με φόβο τη μυστική τράπεζα» του Χριστού, δηλαδή
όταν μεταλαμβάνει το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου. Στη Θεία Μετάληψη, ο πιστός ενώνεται
εκούσια μαζί με το Χριστό και συμμετέχει προσωπικά στο Μυστικό Δείπνο. Στην ακολουθία,
όμως, του Όρθρου της Μ. Πέμπτης, όταν θυμόμαστε το Μυστικό Δείπνο, θυμόμαστε και κάτι
σημαντικό που προηγήθηκε: ο Κύριος ένιψε τα πόδια των μαθητών του. Είναι σαφές,
επομένως, ότι δεν μπορούμε να συμμετάσχουμε στο Μυστικό Δείπνο (να μεταλάβουμε) αν δε
μιμηθούμε το Χριστό στο παράδειγμα της ανιδιοτελούς προσφοράς (διακονίας) προς τους
συνανθρώπους μας. Οι σχετικοί ύμνοι μάς υπενθυμίζουν τούτο: ο Κύριος δεν ήρθε στον κόσμο
για να υπηρετηθεί αλλά για να υπηρετήσει, γι' αυτό κι ο χριστιανός καλείται ν' αρνηθεί τον
εγωισμό του και να θέσει τον εαυτό του στην υπηρεσία των συνανθρώπων του.
ΘΕΜΑ Β1
«…Ο Θεός συγκαταβαίνει, πεθαίνει σαν άνθρωπος αληθινά και πραγματικά και, αφού ήταν
Θεός, ανασταίνεται. … Και έτσι μέσα στον Χριστό ανασταίνεται ο άνθρωπος. Αυτό σημαίνει
για την Ορθοδοξία ότι ανέστη ο άνθρωπος και κάθε τι που δημιουργεί ο άνθρωπος. Σε
τελευταία ανάλυση, έχει νόημα και ενδιαφέρον γιατί γίνεται ωραία και αθάνατη η ζωή»
(Παναγιώτης Νέλλας).Με βάση το παραπάνω κείμενο, να αναπτύξετε τη σημασία της
Ανάστασης του Χριστού για την ανθρώπινη ζωή.
Η πίστη της Εκκλησίας στην Ανάσταση του Χριστού αποτέλεσε από την αρχή της
ίδρυσής της τον ακρογωνιαίο της λίθο. Ο Απόστολος Παύλος είναι κατηγορηματικός. Γράφει:
Αν δεν αναστήθηκε ο Χριστός το κήρυγμά μας (των αποστόλων) είναι κενό περιεχομένου αλλά
και η πίστη σας είναι κενή [εί δε Χριστός ούκ εγήρεται, κενόν άρα το κήρυγμα ημων, κενή δε
και η πίστις υμων» (Ά Κορ. 15,14)]. Αυτή ήταν η πίστη ομολογητών και των μαρτύρων: πίστη
στην Ανάσταση του Χριστού και στην κοινή Ανάσταση όλων των ανθρώπων. Η κοινή ανάσταση
θα πραγματοποιηθεί μετά το τέλος της ιστορίας του κόσμου αυτού, κατά τη Δεύτερη
Παρουσία του Χριστού. Ο Απ. Παύλος λέει: Αν από μας τους αποστόλους κηρύττεται ότι ο
Χριστός αναστήθηκε εκ νεκρών, πώς λέγουν μερικοί από σας ότι δεν υπάρχει ανάσταση
νεκρών; Αν δεν υπάρχει ανάσταση νεκρών, τότε ούτε και ο Χριστός αναστήθηκε. ο Κύριος
ονομάζεται «αρχή, πρωτότοκος έκ των νεκρών» ( Κολ. 1,18 ΠΡάξ. 26,23). Αναστήθηκε πρώτος
σαν να γεννήθηκε από τον τάφο. Αυτό είναι η ελπίδα μας. Όταν ομολογούμε στο «Σύμβολο της
Πίστεως» « Προσδοκώ άνστασιν νεκρών. Και ζωήν του μέλλοντος αιώνος», σημαίνει πως
περιμένουμε να αναστηθεί το σώμα μας, που μεταμορφωμένο, πνευματικό και άφθαρτο θα
ενωθεί με την ψυχή μας, για να ζήσουμε αιώνια μαζί με το Χριστό.
Μετά το θρήνο των Παθών, προσδοκούμε με λαχτάρα να ντυθούμε με το φως της
Ανάστασης του Χριστού. Πανηγυρίζουμε, για την αθανασία, που μας χαρίστηκε ξανά, για τη
συγχώρηση των λαθών μας, που εξαγοράστηκαν με τη θυσία του Χριστού, για την
ακτινοβολούσα, ολοκαίνουργια ζωή, που νίκησε το θάνατο. Κλαίμε από χαρά όταν όλοι μαζί
ψάλλουμε το θριαμβευτικό παιάνα της νίκης. Το αδειανό μνημείο έγινε πέρασμα για τον
ολοφώτεινο Παράδεισο. Είμαστε πάλι παιδιά του Θεού γιατί «Χριστός ανέστη εκ νεκρών».
Στην παράδοση της Εκκλησίας αλλά και του τόπου μας έχει ξεχωριστή θέση η Μεγάλη
Εβδομάδα. Να αναφερθείτε σε αυτή την παράδοση και να σχολιάσετε το νόημα που αυτή έχει
για τους πιστούς.
Απάντηση
Η εβδομάδα πριν από το Πάσχα ονομάζεται Μεγάλη και πραγματικά είναι. Από την
Κυριακή των Βαΐων και κάθε βράδυ ψάλλεται στις εκκλησίες ο Όρθρος της επόμενης ημέρας,
για να μπορούν όλοι να ζήσουν τα δραματικά γεγονότα των Παθών του Κυρίου. Οι τέσσερις
αυτές ημέρες Μ. Δευτέρα έως και Μ. Πέμπτη μάς προετοιμάζουν πνευματικά για το Θείο
δράμα, ενώ τη Μ. Παρασκευή έχουμε την κορύφωσή του: τα άγια και σωτήρια και φρικτά
Πάθη του Κυρίου και Θεού μας.
Μέσα από τα γεγονότα της Μ. εβδομάδας βλέπουμε ότι ο Κύριος θυσιάστηκε για χάρη
μας. Έδωσε τον εαυτό του «αντάλλαγμα τω θανάτω» θυσιάστηκε δηλαδή για να απαλλαγούμε από τη φοβερή εξουσία του θανάτου. Συγχώρησε τον άνθρωπο για την αμαρτία του, αλλά και
τον δόξασε. Τον συμφιλίωσε με το Θεό, έκαμε τη γη ουρανό, πάτησε (=σύντριψε) με το θάνατο
του το θάνατο και το διάβολο, θεμελίωσε την Εκκλησία και μας χάρισε τη ζωή. Ο θάνατος του
είναι δοξασμένος, γιατί μας δώρισε την αθανασία και τη δόξα, με την εκ νεκρών Ανάσταση. Τη
Μ. Εβδομάδα δεν παρακολουθούμε απλώς το θείο δράμα αλλά το ζούμε, συμμετέχουμε σε
αυτό γ’ αυτό γίνεται λόγος για συμπόρευση και συσταύρωση. Ο ύμνος της Μ. Εβδομάδας (ο
όρθρος Μ. Δευτέρας) μάς υπενθυμίζει την σημασία της συμμετοχής μας στο Πάθος του
Χριστού, όταν αναφέρει ότι, για να βαδίσουμε και να σταυρωθούμε μαζί με το Χριστό, θα
πρέπει να έχουμε καθαρίσει το πνεύμα μας, τον εσωτερικό μας κόσμο δηλαδή, από κάθε
αταίριαστη σκέψη και επιθυμία. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να ζήσουμε μαζί με το Χριστό και
να τον ακολουθήσουμε στην ένδοξη πορεία του προς τη Βασιλεία των Ουρανών. Ο αγώνας του
χριστιανού ενισχύεται όταν «πλησιάζει με φόβο τη μυστική τράπεζα» του Χριστού, δηλαδή
όταν μεταλαμβάνει το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου. Στη Θεία Μετάληψη, ο πιστός ενώνεται
εκούσια μαζί με το Χριστό και συμμετέχει προσωπικά στο Μυστικό Δείπνο. Στην ακολουθία,
όμως, του Όρθρου της Μ. Πέμπτης, όταν θυμόμαστε το Μυστικό Δείπνο, θυμόμαστε και κάτι
σημαντικό που προηγήθηκε: ο Κύριος ένιψε τα πόδια των μαθητών του. Είναι σαφές,
επομένως, ότι δεν μπορούμε να συμμετάσχουμε στο Μυστικό Δείπνο (να μεταλάβουμε) αν δε
μιμηθούμε το Χριστό στο παράδειγμα της ανιδιοτελούς προσφοράς (διακονίας) προς τους
συνανθρώπους μας. Οι σχετικοί ύμνοι μάς υπενθυμίζουν τούτο: ο Κύριος δεν ήρθε στον κόσμο
για να υπηρετηθεί αλλά για να υπηρετήσει, γι' αυτό κι ο χριστιανός καλείται ν' αρνηθεί τον
εγωισμό του και να θέσει τον εαυτό του στην υπηρεσία των συνανθρώπων του.
ΘΕΜΑ Β1
«…Ο Θεός συγκαταβαίνει, πεθαίνει σαν άνθρωπος αληθινά και πραγματικά και, αφού ήταν
Θεός, ανασταίνεται. … Και έτσι μέσα στον Χριστό ανασταίνεται ο άνθρωπος. Αυτό σημαίνει
για την Ορθοδοξία ότι ανέστη ο άνθρωπος και κάθε τι που δημιουργεί ο άνθρωπος. Σε
τελευταία ανάλυση, έχει νόημα και ενδιαφέρον γιατί γίνεται ωραία και αθάνατη η ζωή»
(Παναγιώτης Νέλλας).Με βάση το παραπάνω κείμενο, να αναπτύξετε τη σημασία της
Ανάστασης του Χριστού για την ανθρώπινη ζωή.
Η πίστη της Εκκλησίας στην Ανάσταση του Χριστού αποτέλεσε από την αρχή της
ίδρυσής της τον ακρογωνιαίο της λίθο. Ο Απόστολος Παύλος είναι κατηγορηματικός. Γράφει:
Αν δεν αναστήθηκε ο Χριστός το κήρυγμά μας (των αποστόλων) είναι κενό περιεχομένου αλλά
και η πίστη σας είναι κενή [εί δε Χριστός ούκ εγήρεται, κενόν άρα το κήρυγμα ημων, κενή δε
και η πίστις υμων» (Ά Κορ. 15,14)]. Αυτή ήταν η πίστη ομολογητών και των μαρτύρων: πίστη
στην Ανάσταση του Χριστού και στην κοινή Ανάσταση όλων των ανθρώπων. Η κοινή ανάσταση
θα πραγματοποιηθεί μετά το τέλος της ιστορίας του κόσμου αυτού, κατά τη Δεύτερη
Παρουσία του Χριστού. Ο Απ. Παύλος λέει: Αν από μας τους αποστόλους κηρύττεται ότι ο
Χριστός αναστήθηκε εκ νεκρών, πώς λέγουν μερικοί από σας ότι δεν υπάρχει ανάσταση
νεκρών; Αν δεν υπάρχει ανάσταση νεκρών, τότε ούτε και ο Χριστός αναστήθηκε. ο Κύριος
ονομάζεται «αρχή, πρωτότοκος έκ των νεκρών» ( Κολ. 1,18 ΠΡάξ. 26,23). Αναστήθηκε πρώτος
σαν να γεννήθηκε από τον τάφο. Αυτό είναι η ελπίδα μας. Όταν ομολογούμε στο «Σύμβολο της
Πίστεως» « Προσδοκώ άνστασιν νεκρών. Και ζωήν του μέλλοντος αιώνος», σημαίνει πως
περιμένουμε να αναστηθεί το σώμα μας, που μεταμορφωμένο, πνευματικό και άφθαρτο θα
ενωθεί με την ψυχή μας, για να ζήσουμε αιώνια μαζί με το Χριστό.
Μετά το θρήνο των Παθών, προσδοκούμε με λαχτάρα να ντυθούμε με το φως της
Ανάστασης του Χριστού. Πανηγυρίζουμε, για την αθανασία, που μας χαρίστηκε ξανά, για τη
συγχώρηση των λαθών μας, που εξαγοράστηκαν με τη θυσία του Χριστού, για την
ακτινοβολούσα, ολοκαίνουργια ζωή, που νίκησε το θάνατο. Κλαίμε από χαρά όταν όλοι μαζί
ψάλλουμε το θριαμβευτικό παιάνα της νίκης. Το αδειανό μνημείο έγινε πέρασμα για τον
ολοφώτεινο Παράδεισο. Είμαστε πάλι παιδιά του Θεού γιατί «Χριστός ανέστη εκ νεκρών».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου