ΘΕΜΑ Β2
«Αυτοί οι άνθρωποι είναι πεισμένοι ότι το άγιο πνεύμα που τους διαπνέει βρίσκεται πάνω από τους νόμους και ότι ο ενθουσιασμός τους είναι ο μόνος νόμος στον οποίο πρέπει να υπακούουν. Τι να απαντήσεις σε έναν άνθρωπο, ο οποίος σου λέει ότι προτιμάει να υπακούει στο Θεό παρά στους ανθρώπους και ότι συνεπώς είναι σίγουρος ότι κερδίζει τον παράδεισο αν σε σφάξει;» (Πασκάλ Μπρικνέρ).
Με αφετηρία το κείμενο να διερευνήσετε τα αίτια του θρησκευτικού φανατισμού.
(25 Μονάδες)
απάντηση:
Τα αίτια του θρησκευτικού, αλλά και κάθε φανατισμού, τοποθετούνται καταρχήν στο 1)ψυχολογικό επίπεδο (πρώτιστα στην ατομική και κατόπιν στην ομαδική ψυχολογία). Πρόκειται για ποικιλία νευρώσεων (συμπλέγματα, άγχη, ατελής διαμόρφωση ταυτότητας), που οδηγούν το άτομο να αναζητά φανταστικούς εχθρούς στα διαφορετικά άτομα και να προβάλλει τα προβλήματά του επάνω τους. Σε συλλογικό επίπεδο η κάθε ομαδική πλέον νεύρωση τροφοδοτείται από την ψυχολογία της μάζας, την έκρηξη του συναισθήματος και άλλους μηχανισμούς που φαίνονται γενικά στις εξεγέρσεις. 2)Μια δεύτερη κατηγορία αιτίων είναι τα πολιτικά και κοινωνικά. Όταν υπάρχουν προβλήματα κοινωνικής σταθερότητας ή οικονομικά, αναζητούνται εχθροί που εντοπίζονται στους διαφορετικούς από εμάς. Οι πολιτικές ηγεσίες τροφοδοτούν το μίσος αυτό και για πολιτικούς λόγους. Τέτοιο παράδειγμα είναι ο αντισημιτισμός που χαρακτήριζε τη ναζιστική Γερμανία την περίοδο 1933-1945. Τέλος, είναι τα θρησκευτικά αίτια, που προέρχονται από την ίδια τη θρησκεία. Ο φανατισμός ανάγεται σε αρετή και η βία είναι το μέσον για την εξάπλωση και επικράτηση των ιδεών ή μιας θρησκείας (επέκταση του Ισλαμισμού, άρνηση σε άλλες θρησκείες να αναπτυχθούν παράλληλα στον ίδιο χώρο).
Έδαφος για να ριζώσει ο φανατισμός είναι κυρίως 3)το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο των ανθρώπων,4) η άγνοια, 5)η έλλειψη δημοκρατικής διαπαιδαγώγησης και διαμόρφωσης δημοκρατικής συνείδησης (άρνηση της άλλης άποψης) και 6)η μειωμένη κριτική ικανότητα.
β) Ας υποθέσουμε ότι μετέχετε σε ένα νομοθετικό σώμα το οποίο καλείται να νομοθετήσει για πρώτη φορά, σχετικά με την έννοια της ανεξιθρησκίας. Σκεφτείτε και αναφέρετε επιγραμματικά μερικά βασικά άρθρα ενός πιθανού νομοθετήματος με θέμα την προάσπιση της ανεξιθρησκίας.
(15 Μονάδες)
απαντήσεις:
ομαδα β: «Θεωρώ τον θρησκευτικό φανατισμό ως παρέκκλιση του γνήσιου θρησκευτικού βιώματος. Ο φανατισμός αυτός, που συχνά εξελίσσεται σε μισαλλοδοξία, αναπτύσσεται είτε από σπέρματα θρησκευτικού τύπου είτε από μη θρησκευτικές ρίζες, όπως από παράγοντες πολιτικούς, εθνικιστικούς, που ζητούν να χρησιμοποιήσουν τη θρησκεία για άλλες επιδιώξεις...» (Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος). Να εντοπίσετε και να σχολιάσετε τα χαρακτηριστικά του θρησκευτικού φανατισμού.
(25 Μονάδες)
α) Να ορίσετε με συντομία τους όρους: φανατισμός και μισαλλοδοξία.
(10 Μονάδες)
απαντησεις
Φανατισμός (fanum=ιερό) γενικά ονομάζεται η αποκλειστική και με πάθος προσπάθεια επιβολής των ιδεών ενός ατόμου ή μιας ιδεολογίας. Ο φανατικός δεν ανέχεται αντίθετες απόψεις και είναι πρόθυμος να χρησιμοποιήσει βία για να αντιμετωπίσει τους αντιπάλους του. Σχεδόν συνώνυμη είναι και η μισαλλοδοξία (μίσος για τις απόψεις του άλλου).
β) Να δώσετε σύντομους ορισμούς στις παρακάτω μορφές του θρησκευτικού φανατισμού:
θρησκοληψία, θεοκρατία και θρησκευτικός επεκτατισμός.
απαντήσεις:
θρησκοληψία (σχολαστική τήρηση θρησκευτικών εντολών με δεισιδαιμονικά και ψυχοπαθολογικά χαρακτηριστικά)
θεοκρατία (διοίκηση του κράτους με θρησκευτικούς νόμους)
θρησκευτικός επεκτατισμός (με κάθε μέσον προσπάθεια επέκτασης μιας θρησκείας, όπως συνέβη με τον Ισλαμισμό).
(15 Μονάδες)
«Αυτοί οι άνθρωποι είναι πεισμένοι ότι το άγιο πνεύμα που τους διαπνέει βρίσκεται πάνω από τους νόμους και ότι ο ενθουσιασμός τους είναι ο μόνος νόμος στον οποίο πρέπει να υπακούουν. Τι να απαντήσεις σε έναν άνθρωπο, ο οποίος σου λέει ότι προτιμάει να υπακούει στο Θεό παρά στους ανθρώπους και ότι συνεπώς είναι σίγουρος ότι κερδίζει τον παράδεισο αν σε σφάξει;» (Πασκάλ Μπρικνέρ).
Με αφετηρία το κείμενο να διερευνήσετε τα αίτια του θρησκευτικού φανατισμού.
(25 Μονάδες)
απάντηση:
Τα αίτια του θρησκευτικού, αλλά και κάθε φανατισμού, τοποθετούνται καταρχήν στο 1)ψυχολογικό επίπεδο (πρώτιστα στην ατομική και κατόπιν στην ομαδική ψυχολογία). Πρόκειται για ποικιλία νευρώσεων (συμπλέγματα, άγχη, ατελής διαμόρφωση ταυτότητας), που οδηγούν το άτομο να αναζητά φανταστικούς εχθρούς στα διαφορετικά άτομα και να προβάλλει τα προβλήματά του επάνω τους. Σε συλλογικό επίπεδο η κάθε ομαδική πλέον νεύρωση τροφοδοτείται από την ψυχολογία της μάζας, την έκρηξη του συναισθήματος και άλλους μηχανισμούς που φαίνονται γενικά στις εξεγέρσεις. 2)Μια δεύτερη κατηγορία αιτίων είναι τα πολιτικά και κοινωνικά. Όταν υπάρχουν προβλήματα κοινωνικής σταθερότητας ή οικονομικά, αναζητούνται εχθροί που εντοπίζονται στους διαφορετικούς από εμάς. Οι πολιτικές ηγεσίες τροφοδοτούν το μίσος αυτό και για πολιτικούς λόγους. Τέτοιο παράδειγμα είναι ο αντισημιτισμός που χαρακτήριζε τη ναζιστική Γερμανία την περίοδο 1933-1945. Τέλος, είναι τα θρησκευτικά αίτια, που προέρχονται από την ίδια τη θρησκεία. Ο φανατισμός ανάγεται σε αρετή και η βία είναι το μέσον για την εξάπλωση και επικράτηση των ιδεών ή μιας θρησκείας (επέκταση του Ισλαμισμού, άρνηση σε άλλες θρησκείες να αναπτυχθούν παράλληλα στον ίδιο χώρο).
Έδαφος για να ριζώσει ο φανατισμός είναι κυρίως 3)το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο των ανθρώπων,4) η άγνοια, 5)η έλλειψη δημοκρατικής διαπαιδαγώγησης και διαμόρφωσης δημοκρατικής συνείδησης (άρνηση της άλλης άποψης) και 6)η μειωμένη κριτική ικανότητα.
β) Ας υποθέσουμε ότι μετέχετε σε ένα νομοθετικό σώμα το οποίο καλείται να νομοθετήσει για πρώτη φορά, σχετικά με την έννοια της ανεξιθρησκίας. Σκεφτείτε και αναφέρετε επιγραμματικά μερικά βασικά άρθρα ενός πιθανού νομοθετήματος με θέμα την προάσπιση της ανεξιθρησκίας.
(15 Μονάδες)
απαντήσεις:
4. «1. Η ελευθερία της θρησκευτικής συνειδήσεως είναι απαραβίαστος. Η απόλαυσις των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων δεν εξαρτάται εκ των θρησκευτικών εκάστου πεποιθήσεων.
2. Πάσα γνωστή θρησκεία είναι ελευθέρα και τα της λατρείας αυτής τελούνται ακωλύτως υπό την προστασίαν των νόμων. Η άσκησις της λατρείας δεν επιτρέπεται να προσβάλλει την δημοσίαν τάξιν ή τα χρηστά ήθη. Ο προσηλυτισμός απαγορεύεται.
3. Οι λειτουργοί όμως των γνωστών θρησκειών υπόκεινται εις την αυτήν εποπτείαν της Πολιτείας και εις τας αυτάς έναντι ταύτης υποχρεώσεις, ως και οι της επικρατούσης θρησκείας.
4. Ουδείς δύναται ένεκα των θρησκευτικών αυτού πεποιθήσεων να απαλλαγεί της εκπληρώσεως των προς το Κράτος υποχρεώσεων ή να αρνηθεί την συμμόρφωσίν του προς τους νόμους ».
2. Πάσα γνωστή θρησκεία είναι ελευθέρα και τα της λατρείας αυτής τελούνται ακωλύτως υπό την προστασίαν των νόμων. Η άσκησις της λατρείας δεν επιτρέπεται να προσβάλλει την δημοσίαν τάξιν ή τα χρηστά ήθη. Ο προσηλυτισμός απαγορεύεται.
3. Οι λειτουργοί όμως των γνωστών θρησκειών υπόκεινται εις την αυτήν εποπτείαν της Πολιτείας και εις τας αυτάς έναντι ταύτης υποχρεώσεις, ως και οι της επικρατούσης θρησκείας.
4. Ουδείς δύναται ένεκα των θρησκευτικών αυτού πεποιθήσεων να απαλλαγεί της εκπληρώσεως των προς το Κράτος υποχρεώσεων ή να αρνηθεί την συμμόρφωσίν του προς τους νόμους ».
(Σύνταγμα της Ελλάδος, άρθρο 13).
α) Να παρουσιάσετε καταστάσεις-συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη του φανατισμού.
(10 Μονάδες)
απάντηση
(10 Μονάδες)
απάντηση
Έδαφος για να ριζώσει ο φανατισμός είναι κυρίως το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο των ανθρώπων, η άγνοια, η έλλειψη δημοκρατικής διαπαιδαγώγησης και διαμόρφωσης δημοκρατικής συνείδησης (άρνηση της άλλης άποψης) και η μειωμένη κριτική ικανότητα.
β) Είναι ανθρώπινο δικαίωμα ότι: «Η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη…». Πώς κατανοείτε αυτή τη φράση; Δώστε ένα παράδειγμα.
(15 Μονάδες)
απάντηση:
(15 Μονάδες)
απάντηση:
Στην Ελλάδα η ανεξιθρησκία διακηρύχθηκε ήδη από το 1827 στο Σύνταγμα της Τροιζήνας. Στο σημερινό Σύνταγμα (άρθρο 13) προβλέπεται η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης. Εκεί, διακηρύσσεται η προστασία της θρησκευτικής συνείδησης και της θρησκευτικής λατρείας κάθε γνωστής θρησκείας με τον όρο να μην προσβάλλει τα χρηστά ήθη και να μην ασκεί προσηλυτισμό.
ομαδα β: «Θεωρώ τον θρησκευτικό φανατισμό ως παρέκκλιση του γνήσιου θρησκευτικού βιώματος. Ο φανατισμός αυτός, που συχνά εξελίσσεται σε μισαλλοδοξία, αναπτύσσεται είτε από σπέρματα θρησκευτικού τύπου είτε από μη θρησκευτικές ρίζες, όπως από παράγοντες πολιτικούς, εθνικιστικούς, που ζητούν να χρησιμοποιήσουν τη θρησκεία για άλλες επιδιώξεις...» (Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος). Να εντοπίσετε και να σχολιάσετε τα χαρακτηριστικά του θρησκευτικού φανατισμού.
(25 Μονάδες)
α) Να ορίσετε με συντομία τους όρους: φανατισμός και μισαλλοδοξία.
(10 Μονάδες)
απαντησεις
Φανατισμός (fanum=ιερό) γενικά ονομάζεται η αποκλειστική και με πάθος προσπάθεια επιβολής των ιδεών ενός ατόμου ή μιας ιδεολογίας. Ο φανατικός δεν ανέχεται αντίθετες απόψεις και είναι πρόθυμος να χρησιμοποιήσει βία για να αντιμετωπίσει τους αντιπάλους του. Σχεδόν συνώνυμη είναι και η μισαλλοδοξία (μίσος για τις απόψεις του άλλου).
β) Να δώσετε σύντομους ορισμούς στις παρακάτω μορφές του θρησκευτικού φανατισμού:
θρησκοληψία, θεοκρατία και θρησκευτικός επεκτατισμός.
απαντήσεις:
θρησκοληψία (σχολαστική τήρηση θρησκευτικών εντολών με δεισιδαιμονικά και ψυχοπαθολογικά χαρακτηριστικά)
θεοκρατία (διοίκηση του κράτους με θρησκευτικούς νόμους)
θρησκευτικός επεκτατισμός (με κάθε μέσον προσπάθεια επέκτασης μιας θρησκείας, όπως συνέβη με τον Ισλαμισμό).
(15 Μονάδες)
β) Είναι ανθρώπινο δικαίωμα ότι: «Η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη…». Πώς κατανοείτε αυτή τη φράση; Δώστε ένα παράδειγμα.
(15 Μονάδες)
«Ο πανίερος αυτός Τάφος (του Χριστού) μας καλεί να αποβάλουμε ένα ακόμη φόβο, τον
πλέον ίσως διαδεδομένο στον σύγχρονο κόσμο μας: τον φόβο του άλλου, του
διαφορετικού, του αλλοπίστου, του αλλοθρήσκου, του ετεροδόξου. Οι φυλετικές και κάθε
είδους διακρίσεις επικρατούν ακόμη σε πολλές σύγχρονες κοινωνίες μας και, το χειρότερο
όλων, διαπερνούν συχνά και αυτό τον θρησκευτικό βίο των ανθρώπων. Ο θρησκευτικός
φανατισμός απειλεί ήδη την ειρήνη σε πολλές περιοχές της γης, όπου και αυτό το ίδιο το
δώρο της ζωής θυσιάζεται στο βωμό της μισαλλοδοξίας. Μπροστά σε αυτή την κατάσταση
το μήνυμα του ζωοδόχου Τάφου είναι επείγον και σαφές: αγαπήστε τον άλλο, τον
διαφορετικό, τον αλλόπιστο, τον ετερόδοξο ως αδελφό. Το μίσος οδηγεί στον θάνατο, η
αγάπη "έξω βάλλει τον φόβο" (Α΄ Ιω. 4, 18) και οδηγεί στη ζωή» (Οικουμενικός Πατριάρχης
Βαρθολομαίος)
Να εντοπίσετε στο κείμενο μορφές φανατισμού και να σχολιάσετε ελεύθερα τις προτάσεις
του για την αντιμετώπισή του.
(25 Μονάδες)
«Ο φανατισμός, … μπορεί να εμφανισθεί στους αθέους όπως και στους πιστούς, στους
προοδευτικούς όπως και στους συντηρητικούς. Ριζώνει στο άγχος και στην αλαζονεία. …Ο
φανατικός έχει συχνά την ψύχωση της συνωμοσίας! Μάλιστα, μια μορφή απελπισμένης
αλαζονείας μπορεί να οδηγήσει τον καθένα να πεισθεί ότι είναι ο μόνος που μένει στην
αλήθεια, μια αλήθεια την οποία απολυτοποιεί, και την οποίαν κατέχει… Αν είσαι
διαφορετικός από εμένα, αυτό σημαίνει ότι θέλεις το θάνατό μου! Ο φανατικός είναι συχνά
ένα ον αβέβαιο, ανήσυχο, αποδιοργανωμένο…, θεωρεί πως εκείνος που διαφωνεί μαζί του
σε ένα σημείο, έστω και δευτερεύον, έχει άδικο σε όλα και για όλα. Είναι ανίκανος να
περάσει μέσα στην ετερότητα του άλλου, να τον καταλάβει λίγο, να δεχτεί πως ίσως έχει
δίκιο, έστω και εν μέρει. Ορισμένες λέξεις, που αγνοεί την πραγματική τους σημασία, τον
κάνουν μανιακό» (Ολιβιέ Κλεμάν)
Να εντοπίσετε και να σχολιάσετε τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου που είναι φανατικός.
(25 Μονάδες)
α) Να αναφέρετε μορφές που εμφανίζεται ο θρησκευτικός φανατισμός.
(10 Μονάδες)
απάντηση:
Ο θρησκευτικός φανατισμός έχει πολλές μορφές: εμφανίζεται με τη μορφή της θρησκοληψίας (σχολαστικής τήρησης θρησκευτικών εντολών με δεισιδαιμονικά και ψυχοπαθολογικά χαρακτηριστικά), του πουριτανισμού(άκριτης αυστηρότητας στην ηθική καθαρότητα), του συντηρητισμού(προσκόλλησης στο παρελθόν) ή του προσηλυτισμού (στρατολόγησης οπαδών με δόλια μέσα). Σε μεγάλες κοινωνικές ομάδες μπορεί να πάρει μορφές, όπως η θεοκρατία (διοίκηση του κράτους με θρησκευτικούς νόμους) ή ο θρησκευτικός επεκτατισμός (με κάθε μέσον προσπάθεια επέκτασης μιας θρησκείας, όπως συνέβη με τον Ισλαμισμό).
β) Ποιο κατά τη γνώμη σας είναι το κύριο αίτιο του θρησκευτικού φανατισμού; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
(15 Μονάδες)
απάντηση:
Τα αίτια του θρησκευτικού, αλλά και κάθε φανατισμού, τοποθετούνται καταρχήν στο ψυχολογικό επίπεδο (πρώτιστα στην ατομική και κατόπιν στην ομαδική ψυχολογία). Πρόκειται για ποικιλία νευρώσεων (συμπλέγματα, άγχη, ατελής διαμόρφωση ταυτότητας), που οδηγούν το άτομο να αναζητά φανταστικούς εχθρούς στα διαφορετικά άτομα και να προβάλλει τα προβλήματά του επάνω τους. Σε συλλογικό επίπεδο η κάθε ομαδική πλέον νεύρωση τροφοδοτείται από την ψυχολογία της μάζας, την έκρηξη του συναισθήματος και άλλους μηχανισμούς που φαίνονται γενικά στις εξεγέρσεις. Μια δεύτερη κατηγορία αιτίων είναι τα πολιτικά και κοινωνικά. Όταν υπάρχουν προβλήματα κοινωνικής σταθερότητας ή οικονομικά, αναζητούνται εχθροί που εντοπίζονται στους διαφορετικούς από εμάς. Οι πολιτικές ηγεσίες τροφοδοτούν το μίσος αυτό και για πολιτικούς λόγους. Τέτοιο παράδειγμα είναι ο αντισημιτισμός που χαρακτήριζε τη ναζιστική Γερμανία την περίοδο 1933-1945. Τέλος, είναι τα θρησκευτικά αίτια, που προέρχονται από την ίδια τη θρησκεία. Ο φανατισμός ανάγεται σε αρετή και η βία είναι το μέσον για την εξάπλωση και επικράτηση των ιδεών ή μιας θρησκείας (επέκταση του Ισλαμισμού, άρνηση σε άλλες θρησκείες να αναπτυχθούν παράλληλα στον ίδιο χώρο).
(15 Μονάδες)
«Ο πανίερος αυτός Τάφος (του Χριστού) μας καλεί να αποβάλουμε ένα ακόμη φόβο, τον
πλέον ίσως διαδεδομένο στον σύγχρονο κόσμο μας: τον φόβο του άλλου, του
διαφορετικού, του αλλοπίστου, του αλλοθρήσκου, του ετεροδόξου. Οι φυλετικές και κάθε
είδους διακρίσεις επικρατούν ακόμη σε πολλές σύγχρονες κοινωνίες μας και, το χειρότερο
όλων, διαπερνούν συχνά και αυτό τον θρησκευτικό βίο των ανθρώπων. Ο θρησκευτικός
φανατισμός απειλεί ήδη την ειρήνη σε πολλές περιοχές της γης, όπου και αυτό το ίδιο το
δώρο της ζωής θυσιάζεται στο βωμό της μισαλλοδοξίας. Μπροστά σε αυτή την κατάσταση
το μήνυμα του ζωοδόχου Τάφου είναι επείγον και σαφές: αγαπήστε τον άλλο, τον
διαφορετικό, τον αλλόπιστο, τον ετερόδοξο ως αδελφό. Το μίσος οδηγεί στον θάνατο, η
αγάπη "έξω βάλλει τον φόβο" (Α΄ Ιω. 4, 18) και οδηγεί στη ζωή» (Οικουμενικός Πατριάρχης
Βαρθολομαίος)
Να εντοπίσετε στο κείμενο μορφές φανατισμού και να σχολιάσετε ελεύθερα τις προτάσεις
του για την αντιμετώπισή του.
(25 Μονάδες)
«Ο φανατισμός, … μπορεί να εμφανισθεί στους αθέους όπως και στους πιστούς, στους
προοδευτικούς όπως και στους συντηρητικούς. Ριζώνει στο άγχος και στην αλαζονεία. …Ο
φανατικός έχει συχνά την ψύχωση της συνωμοσίας! Μάλιστα, μια μορφή απελπισμένης
αλαζονείας μπορεί να οδηγήσει τον καθένα να πεισθεί ότι είναι ο μόνος που μένει στην
αλήθεια, μια αλήθεια την οποία απολυτοποιεί, και την οποίαν κατέχει… Αν είσαι
διαφορετικός από εμένα, αυτό σημαίνει ότι θέλεις το θάνατό μου! Ο φανατικός είναι συχνά
ένα ον αβέβαιο, ανήσυχο, αποδιοργανωμένο…, θεωρεί πως εκείνος που διαφωνεί μαζί του
σε ένα σημείο, έστω και δευτερεύον, έχει άδικο σε όλα και για όλα. Είναι ανίκανος να
περάσει μέσα στην ετερότητα του άλλου, να τον καταλάβει λίγο, να δεχτεί πως ίσως έχει
δίκιο, έστω και εν μέρει. Ορισμένες λέξεις, που αγνοεί την πραγματική τους σημασία, τον
κάνουν μανιακό» (Ολιβιέ Κλεμάν)
Να εντοπίσετε και να σχολιάσετε τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου που είναι φανατικός.
(25 Μονάδες)
α) Να αναφέρετε μορφές που εμφανίζεται ο θρησκευτικός φανατισμός.
(10 Μονάδες)
απάντηση:
Ο θρησκευτικός φανατισμός έχει πολλές μορφές: εμφανίζεται με τη μορφή της θρησκοληψίας (σχολαστικής τήρησης θρησκευτικών εντολών με δεισιδαιμονικά και ψυχοπαθολογικά χαρακτηριστικά), του πουριτανισμού(άκριτης αυστηρότητας στην ηθική καθαρότητα), του συντηρητισμού(προσκόλλησης στο παρελθόν) ή του προσηλυτισμού (στρατολόγησης οπαδών με δόλια μέσα). Σε μεγάλες κοινωνικές ομάδες μπορεί να πάρει μορφές, όπως η θεοκρατία (διοίκηση του κράτους με θρησκευτικούς νόμους) ή ο θρησκευτικός επεκτατισμός (με κάθε μέσον προσπάθεια επέκτασης μιας θρησκείας, όπως συνέβη με τον Ισλαμισμό).
β) Ποιο κατά τη γνώμη σας είναι το κύριο αίτιο του θρησκευτικού φανατισμού; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
(15 Μονάδες)
απάντηση:
Τα αίτια του θρησκευτικού, αλλά και κάθε φανατισμού, τοποθετούνται καταρχήν στο ψυχολογικό επίπεδο (πρώτιστα στην ατομική και κατόπιν στην ομαδική ψυχολογία). Πρόκειται για ποικιλία νευρώσεων (συμπλέγματα, άγχη, ατελής διαμόρφωση ταυτότητας), που οδηγούν το άτομο να αναζητά φανταστικούς εχθρούς στα διαφορετικά άτομα και να προβάλλει τα προβλήματά του επάνω τους. Σε συλλογικό επίπεδο η κάθε ομαδική πλέον νεύρωση τροφοδοτείται από την ψυχολογία της μάζας, την έκρηξη του συναισθήματος και άλλους μηχανισμούς που φαίνονται γενικά στις εξεγέρσεις. Μια δεύτερη κατηγορία αιτίων είναι τα πολιτικά και κοινωνικά. Όταν υπάρχουν προβλήματα κοινωνικής σταθερότητας ή οικονομικά, αναζητούνται εχθροί που εντοπίζονται στους διαφορετικούς από εμάς. Οι πολιτικές ηγεσίες τροφοδοτούν το μίσος αυτό και για πολιτικούς λόγους. Τέτοιο παράδειγμα είναι ο αντισημιτισμός που χαρακτήριζε τη ναζιστική Γερμανία την περίοδο 1933-1945. Τέλος, είναι τα θρησκευτικά αίτια, που προέρχονται από την ίδια τη θρησκεία. Ο φανατισμός ανάγεται σε αρετή και η βία είναι το μέσον για την εξάπλωση και επικράτηση των ιδεών ή μιας θρησκείας (επέκταση του Ισλαμισμού, άρνηση σε άλλες θρησκείες να αναπτυχθούν παράλληλα στον ίδιο χώρο).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου