28. Τα αφρικανικά θρησκεύματα

ΘΕΜΑ Β2
«Ο ιεροδιάμεσος θεωρείται γέφυρα μεταξύ ανθρώπων και υπερφυσικού κόσμου,
απαραίτητος στη ζωή των ιθαγενών. Βασικό έργο του είναι να εκπροσωπεί την
οικογενειακή ομάδα ενώπιον των πνευμάτων και αντιστρόφως τον κόσμο των πνευμάτων
ενώπιον των ανθρώπων... βοηθάει συγκεκριμένα πρόσωπα σε προβλήματα που σχετίζονται
με την υγεία, το επάγγελμα και το μέλλον. Η προσφορά του είναι άμεση στα επείγοντα
σωματικά και ψυχικά προβλήματα. Διαχωρισμός μεταξύ θρησκευτικού και κοσμικού,
πνευματικών και υλικών αναγκών δεν υπάρχει στην Αφρική… Το λειτούργημα του
ιεροδιαμέσου κατά βάση είναι κληρονομικό και μπορούν να το αναλάβουν τόσο άνδρες
όσο και γυναίκες. Την πλειοψηφία αποτελούν οι γυναίκες… Η παράδοση έχει καθορίσει
ιδιαίτερη διαδικασία εκλογής των ιεροδιαμέσων και η ένταξή τους γίνεται με ειδική τελετή
μύησης. Οι ιεροδιάμεσοι κατά τις ειδικές τελετουργίες φέρουν ιδιαίτερη αμφίεση και
χρησιμοποιούν ιδιάζουσα ιερή γλώσσα» (Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος)
Στηριζόμενοι στο παραπάνω απόσπασμα, να εντοπίσετε και να αναλύσετε τα
χαρακτηριστικά γνωρίσματα του ιεροδιάμεσου και το ρόλο που κατέχει στην αφρικανική
θρησκευτικότητα.
(25 Μονάδες)
α) Σε ποιες θρησκείες από αυτές που διδαχτήκατε στο φετινό μάθημα είναι διαδεδομένη η
λατρεία των προγόνων;
(10 Μονάδες)

α) Να αναφερθείτε με συντομία στη λατρεία των πνευμάτων στα αφρικανικά
θρησκεύματα.
(10 Μονάδες)

α) Γιατί μιλάμε για αφρικανικά θρησκεύματα και όχι για αφρικανική θρησκεία;
(10 Μονάδες)

« Ο ουρανός όπου κατοικεί ο Θεός, ήταν κάποτε πολύ κοντύτερα από ό,τι είναι σήμερα.
Τόσο κοντά ήταν που οι άνθρωποι μπορούσαν να τον αγγίξουν. Αλλά μια μέρα κάποιες
γυναίκες πήραν κομμάτια από τον ουρανό για να τα μαγειρέψουν στη σούπα. Τότε ο Θεός
θύμωσε και απομακρύνθηκε στη σημερινή του απόσταση» (Ninian Smart)
Ποια στοιχεία της πίστης των αφρικανικών θρησκευμάτων εντοπίζετε στο κείμενο; Στη
συνέχεια, περιγράψτε τη σχέση Θεού και ανθρώπων στα θρησκεύματα αυτά.
(25 Μονάδες)

β) Σύμφωνα με τα αφρικανικά θρησκεύματα, ποιος είναι ο ρόλος των πνευμάτων;
(15 Μονάδες)

α) Με ποιους τρόπους και πρακτικές οι ιεροδιάμεσοι ή σαμάνες στα αφρικανικά
θρησκεύματα επηρεάζουν τη ζωή των πιστών τους;
(10 Μονάδες)

α) Τι επιδιώκουν οι πιστοί με τις διάφορες προσφορές (π.χ. τροφής) και τις θυσίες προς
τους προγόνους στα αφρικανικά θρησκεύματα;
(10 Μονάδες)
β) Πώς η λατρεία των πνευμάτων διαμόρφωσε βαθιά την αφρικανική ζωή και επηρέασε
την οργάνωση της κοινωνίας ;
(15 Μονάδες)

«Εκείνοι που πέθαναν ποτέ δεν έφυγαν
Υπάρχουν μέσα στη σκιά
που γίνεται όλο και παχύτερη
Οι νεκροί δεν είναι κάτω από τη γη:
Υπάρχουν στο δέντρο που θροΐζει,
Υπάρχουν στο δάσος που βογγά,
Υπάρχουν στο νερό που τρέχει,
Υπάρχουν στο νερό που κοιμάται,
Υπάρχουν στην καλύβα, υπάρχουν μέσα στο πλήθος...»
 (Ninian Smart, The Religious of Mankind)
Σε ποια στοιχεία της αφρικανικής θρησκευτικότητας αναφέρεται το παραπάνω κείμενο και
σε ποια στάση ζωής παραπέμπει τους πιστούς στη σχέση τους με το φυσικό περιβάλλον και
τους άλλους ανθρώπους;
(25 Μονάδες)